Τον μεν πρώτον λόγον εποιησάμην περί πάντων ω θεόφιλε ων ήρξατο ο ιησούς ποιείν τε και διδάσκειν, άχρι ης ημέρας εντειλάμενος τοις αποστόλοις διά πνεύματος αγίου ους εξελέξατο, ανελήφθη. οις και παρέστησεν εαυτόν ζώντα μετά το παθείν αυτόν εν πολλοίς τεκμηρίοις, δι ημερών τεσσαράκοντα οπτανόμενος αυτοίς και λέγων τα περί της βασιλείας του θεού. και συναλιζόμενος παρήγγειλεν αυτοίς από ιεροσολύμων μη χωρίζεσθαι, αλλά περιμένειν την επαγγελίαν του πατρός ην ηκούσατε μου ότι ιωάννης μεν εβάπτισεν ύδατι, υμείς δε βαπτισθήσεσθε εν πνεύματι αγίω, ου μετά πολλάς ταύτας ημέρας. οι μεν ουν συνελθόντες επηρώτων αυτόν λέγοντες. κύριε ει εν τω χρόνω τούτω αποκαθιστάνεις την βασιλείαν τω ισραήλ. είπε δε προς αυτούς. ουχ υμών εστίν γνώναι χρόνους η καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία, αλλά λήψεσθε δύναμιν επελθόντος του αγίου πνεύματος εφ υμάς, και έσεσθε μοι μάρτυρες εν τε ιερουσαλήμ και εν πάση τη ιουδαία και σαμαρεία και έως εσχάτου της γης. και ταύτα ειπών βλεπόντων αυτών επήρθη, και νεφέλη υπέλαβεν αυτόν από των οφθαλμών αυτών. και ως ατενίζοντες ήσαν εις τον ουρανόν πορευομένου αυτού, και ιδού άνδρες δύο παρειστήκεισαν αυτοίς εν εσθήτι λευκή, οι και είπον. άνδρες γαλιλαίοι τι εστήκατε εμλέποντες εις τον ουρανόν. ούτος ο ιησούς ο αναληφθείς αφ υμών εις τον ουρανόν, ούτως ελεύσεται ον τρόπον εθεάσασθε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν. τότε υπέστρεψαν εις ιερουσαλήμ από όρους του καλουμένου ελαιώνος, ο εστίν εγγύς ιερουσαλήμ, σαββάτου έχον οδόν. και ότε εισήλθον, ανέβησαν εις το υπερώον, ου ήσαν καταμένοντες ο τε πέτρος, και ιάκωβος, και ιωάννης, και ανδρέας, φίλιππος, και θωμάς, βαρθολομαίος και ματθαίος, ιάκωβος αλφαίου, και σίμων ο ζηλωτής, και ιούδας ιακώβου. ούτοι πάντες ήσαν προσκαρτερούντες ομοθυμαδόν τη προσευχή και τη δεήσει συν γυναιξί και μαρία τη μητρί του ιησού και συν τοις αδελφοίς αυτού. και εν ταις ημέραις ταύταις αναστάς πέτρος εν μέσω των μαθητών, είπεν. ην τε όχλος ονομάτων επιτοαυτό ως εκατόν είκοσι. άνδρες αδελφοί έδει πληρωθήναι την γραφήν ταύτην ην προείπε το πνεύμα το άγιον διά στόματος δαυίδ περί ιούδα του γενομένου οδηγού τοις συλλαβούσι τον ιησούν, ότι κατηριθμημένος ην συν ημίν, και έλαχε τον κλήρον της διακονίας ταύτης. ούτος μεν ουν εκτήσατο χωρίον εκ μισθού της αδικίας, και πρηνής γενόμενος ελάκησε μέσος, και εξεχύθη πάντα τα σπλάγχνα αυτού. και γνωστόν εγένετο πάσι τοις κατοικούσιν ιερουσαλήμ, ώστε κληθήναι το χωρίον εκείνο τη ιδία διαλέκτω αυτών ακελδαμά, τουτέστι χωρίον αίματος. γέγραπται γαρ εν βίβλω ψαλμών. γενηθήτω η έπαυλις αυτού έρημος και μη έστω ο κατοικών εν αυτή, και την επισκοπήν αυτού λάβοι έτερος. δει ουν των συνελθόντων ημίν ανδρών εν παντί χρόνω εν ω εισήλθε και εξήλθεν εφ ημάς ο κύριος ιησούς, αρξάμενος από του βαπτίσματος ιωάννου έως της ημέρας ης ανελήφθη αφ ημών, μάρτυρα της αναστάσεως αυτού γενέσθαι συν ημίν ένα τούτων. και έστησαν δύο, ιωσήφ τον καλούμενον βαρσαβάν, ος επεκλήθη ιούστος, και ματθίαν. και προσευξάμενοι είπον. συ κύριε καρδιογνώστα πάντων, ανάδειξον ον εξελέξω εκ τούτων των δύο ένα λαβείν τον κλήρον της διακονίας ταύτης και αποστολής, εξ ης παρέβη ιούδας πορευθήναι εις τον τόπον τον ίδιον. και έδωκαν κλήρους αυτών, και έπεσεν ο κλήρος επί ματθίαν, και συγκατεψυφίσθη μετά των ένδεκα αποστόλων.

Και εν τω συμπληρούσθαι την ημέραν της πεντηκοστής, ήσαν άπαντες ομοθυμαδόν επιτοαυτό. και εγένετο άφνω εκ του ουρανού ήχος ώσπερ φερομένης πνοής βιαίας, και επλήρωσεν όλον τον οίκον ου ήσαν καθήμενοι. και ώφθησαν αυτοίς διαμεριζόμεναι γλώσσαι ωσεί πυρός, εκάθισε τε εφ ένα έκαστον αυτών, και επλήσθησαν άπαντες πνεύματος αγίου, και ήρξαντο λαλείν ετέραις γλώσσαις, καθώς το πνεύμα εδίδου αυτοίς αποφθέγγεσθαι. ήσαν δε εν ιερουσαλήμ κατοικούντες ιουδαίοι άνδρες ευλαβείς από παντός έθνους των υπό τον ουρανόν. γενομένης δε της φωνής ταύτης συνήλθε το πλήθος και συνεχύθη, ότι ήκουον εις έκαστος τη ιδία διαλέκτω λαλούντων αυτών. εξίσταντο δε και εθαύμαζον λέγοντες προς αλλήλους. ουκ ιδού πάντες ούτοι εισίν οι λαλούντες γαλιλαίοι, και πως ημείς ακούομεν έκαστος τη ιδία διαλέκτω ημών, εν η εγενήθημεν, πάρθοι και μήδοι και ελαμίται, και οι κατοικούντες την μεσοποταμίαν, ιουδαίαν τε και καππαδοκίαν, πόντον και την ασίαν, φρυγίαν τε και παμφυλίαν, αίγυπτον και τα μέρη της λιβύας της κατά κυρήνην, και οι επιδημούντες ρωμαίοι, ιουδαίοι τε και προσήλυτοι, κρήτες και άραβες, ακούομεν λαλούντων αυτών ταις ημετέραις γλώσσαις τα μεγαλεία του θεού. εξίσταντο δε πάντες και διηπόρουν άλλος προς άλλον λέγοντες. τι αν θέλοι τούτο είναι. έτεροι δε χλευάζοντες έλεγον, ότι γλεύκους μεμεστωμένοι εισί. σταθείς δε πέτρος συν τοις ένδεκα επήρε την φωνήν αυτού, και απεφθέγξατο αυτοίς. άνδρες ιουδαίοι και οι κατοικούντες ιερουσαλήμ άπαντες, τούτο υμίν γνωστόν έστω και ενωτίσασθε τα ρήματα μου. ου γαρ ως υμείς υπολαμβάνετε ούτοι μεθύουσιν, εστί γαρ ώρα{} τρίτη της ημέρας. αλλά τούτο εστί το ειρημένον διά του προφήτου ιωήλ. και έσται εν ταις εσχάταις ημέραις λέγει ο θεός εκχεώ από του πνεύματος μου επί πάσαν σάρκα, και προφητεύσουσιν οι υιοί υμών και αι θυγατέρες υμών, και οι νεανίσκοι υμών οράσεις όψονται, και οι πρεσβύτεροι υμών ενυπνίοις ενυπνιασθήσονται. και γε επί τους δούλους μου και επί τας δούλας μου εν ταις ημέραις εκείναις εκχεώ από του πνεύματος μου, και προφητεύσουσι. και δώσω τέρατα εν τω ουρανώ άνω, και σημεία επί της γης κάτω, αίμα και πυρ και ατμίδα καπνού. ο ήλιος μεταστραφήσεται εις σκότος, και η σελήνη εις αίμα, πριν η ελθείν την ημέραν κυρίου την μεγάλην και επιφανή. και έσται πας ος αν επικαλέσηται το όνομα κυρίου σωθήσεται άνδρες ισραηλίται ακούσατε τους λόγους τούτους. ιησούν τον ναζωραίον άνδρα από του θεού αποδεδειγμένον εις υμάς δυνάμεσι και τέρασι και σημείοις, οις εποίησε δι αυτού ο θεός εν μέσω υμών, καθώς και αυτοί οίδατε. τούτον τη ωρισμένη βουλή και προγνώσει του θεού έκδοτον λαβόντες διά χειρών ανόμων προσπήξαντες ανείλετε. ον ο θεός ανέστησε λύσας τας ωδίνας του θανάτου, καθότι ουκ ην δυνατόν κρατείσθαι αυτόν υπ αυτού. δαυίδ γαρ λέγει εις αυτόν. προωρώμην τον κύριον ενώπιον μου διαπαντός, ότι εκ δεξιών μου εστίν ίνα μη σαλευθώ. διά τούτο ευφράνθη η καρδία μου, και ηγαλλιάσατο η γλώσσα μου, έτι δε και η σαρξ μου κατασκηνώσει επ ελπίδι. ότι ουκ εγκαταλείψεις την ψυχήν μου εις άδου, ουδέ δώσεις τον όσιον σου ιδείν διαφθοράν. εγνώρισας μοι οδούς ζωής, πληρώσεις με ευφροσύνης μετά του προσώπου σου. άνδρες αδελφοί, εξόν ειπείν μετά παρρησίας προς υμάς περί του πατριάρχου δαυίδ, ότι και ετελεύτησε, και ετάφη, και το μνήμα αυτού εστίν εν ημίν άχρι της ημέρας ταύτης. προφήτης ουν υπάρχων και ειδώς ότι όρκω ώμοσεν αυτώ ο θεός εκ καρπού της οσφύος αυτού το κατά σάρκα αναστήσειν τον χριστόν καθίσαι επί του θρόνου αυτού, προϊδών ελάλησε περί της αναστάσεως του χριστού, ότι ουκ εγκατελείφθη η ψυχή αυτού εις άδου, ουδέ η σαρξ αυτού είδε διαφθοράν. τούτον τον ιησούν ανέστησεν ο θεός, ου πάντες ημείς εσμέν μάρτυρες. τη δεξιά ουν του θεού υψωθείς, την τε επαγγελίαν του αγίου πνεύματος λαβών παρά του πατρός εξέχεε τούτο, ο νυν υμείς βλέπετε και ακούετε. ου γαρ δαυίδ ανέβη εις τους ουρανούς. λέγει δε αυτός. είπεν ο κύριος τω κυρίω μου κάθου εκδεξιών μου. έως αν θώ τους εχθρούς σου υποπόδιον των ποδών σου. ασφαλώς ουν γινωσκέτω πας οίκος ισραήλ, ότι και κύριον και χριστόν αυτόν ο θεός εποίησε τούτον τον ιησούν ον υμείς εσταυρώσατε. ακούσαντες δε κατενύγησαν τη καρδία, είπον τε προς τον πέτρον και τους λοιπούς αποστόλους. τι ποιήσωμεν άνδρες αδελφοί. πέτρος δε έφη προς αυτούς. μετανοήσατε και βαπτισθήτω έκαστος υμών επί τω ονόματι ιησού χριστού, εις άφεσιν αμαρτιών, και λήψεσθε την δωρεάν του αγίου πνεύματος. υμίν γαρ εστίν η επαγγελία και τοις τέκνοις υμών, και πάσι τοις εις μακράν, όσους αν προσκαλέσηται κύριος ο θεός ημών. ετέροις τε λόγοις πλείοσι διεμαρτύρετο και παρεκάλει λέγων. σώθητε από της γενεάς της σκολιάς ταύτης. οι μεν ουν ασμένως αποδεξάμενοι τον λόγον αυτού εβαπτίσθησαν, και προσετέθησαν τη ημέρα εκείνη ψυχαί ωσεί τρισχίλιαι. ήσαν δε προσκαρτερούντες τη διδαχή των αποστόλων, και τη κοινωνία και τη κλάσει του άρτου και ταις προσευχαίς. εγένετο δε πάση ψυχή φόβος. πολλά τε τέρατα και σημεία διά των αποστόλων εγίνετο. πάντες δε οι πιστεύσαντες ήσαν επιτοαυτό, και είχον άπαντα κοινά, και τα κτήματα και τας υπάρξεις επίπρασκον και διεμέριζον αυτά πάσι καθότι αν τις χρείαν είχε. καθ ημέραν τε προκαρτερούντες ομοθυμαδόν εν τω ιερώ, κλώντες τε κατ οίκον άρτον, μετελάμβανον τροφής εν αγαλλιάσει και αφελότητι καρδίας, αινούντες τον θεόν και έχοντες χάριν προς όλον τον λαόν. ο δε κύριος προσετίθει τους σωζομένους καθημέραν τη εκκλησία.

Επιτοαυτό δε πέτρος και ιωαννής ανέβαινον εις το ιερόν επί την ώραν της προσευχής την εννάτην. και τις ανήρ χωλός εκ κοιλίας μητρός αυτού υπάρχων εβαστάζετο, ον ετίθουν καθ ημέραν προς την θύραν του ιερού την λεγομένην ωραίαν, του αιτείν ελεημοσύνην παρά των εισπορευομένων εις το ιερόν. ος ιδών πέτρον και ιωάννην μέλλοντας εισιέναι εις το ιερόν, ηρώτα ελεημοσύνην. ατενίσας δε πέτρος εις αυτόν συν τω ιωάννη είπε. βλέψον εις ημάς. ο δε επείχεν αυτοίς, προσδοκών τι παρ αυτών λαβείν. είπε δε πέτρος. αργύριον και χρυσίον ουχ υπάρχει μοι, ο δε έχω τούτο σοι δίδωμι. εν τω ονόματι ιησού χριστού του ναζωραίου έγειραι και περιπάτει, και πιάσας αυτόν της δεξιάς χειρός ήγειρε. παραχρήμα δε εστερεώθησαν αυτού αι βάσεις και τα σφυρά, και εξαλλόμενος έστη και περιεπάτει, και εισήλθε συν αυτοίς εις το ιερόν περιπατών και αλλόμενος, και αινών τον θεόν. και είδεν αυτόν πας ο λαός περιπατούντα και αινούντα τον θεόν. επεγίνωσκον τε αυτόν, ότι ούτος ην ο προς την ελεημοσύνην καθήμενος επί τη ωραία πύλη του ιερού, και επλήσθησαν θάμβους και εκστάσεως επί τω συμβεβηκότι αυτώ. κρατούντος δε του ιαθέντος χωλού τον πέτρον και ιωάννην, συνέδραμε προς αυτούς πας ο λαός επί τη στοά τη καλουμένη σολομώνος έκθαμβοι. ιδών δε πέτρος απεκρίνατο προς τον λαόν. άνδρες ισραηλίται τι θαυμάζετε επί τούτω, η ημίν τι ατενίζετε, ως ιδία δυνάμει η ευσεβεία πεποιηκόσι του περιπατείν αυτόν. ο θεός αβραάμ και ισαάκ και ιακώβ, ο θεός των πατέρων ημών εδόξασε τον παίδα αυτού ιησούν, ον υμείς παρεδώκατε, και ηρνήσασθε αυτόν κατά πρόσωπον πιλάτου, κρίναντος εκείνου απολύειν. υμείς δε τον άγιον και δίκαιον ηρνήσασθε, και ητήσασθε άνδρα φονέα χαρισθήναι υμίν, τον δε αρχηγόν της ζωής απεκτείνατε. ον ο θεός ήγειρεν εκ νεκρών, ου ημείς μάρτυρες εσμέν. και επί τη πίστει του ονόματος αυτού τούτον ον θεωρείτε και οίδατε εστερέωσε το όνομα αυτού, και η πίστις η δι αυτού έδωκεν αυτώ την ολοκληρίαν ταύτην απέναντι πάντων υμών. και νυν αδελφοί οίδα ότι κατά άγνοιαν επράξατε, ώσπερ και οι άρχοντες υμών. ο δε θεός α προκατήγγειλε διά στόματος πάντων των προφητών αυτού παθείν τον χριστόν, επλήρωσεν ούτως. μετανοήσατε ουν και επιστρέψατε, εις το εξαλειφθήναι υμών τας αμαρτίας, όπως αν έλθωσι καιροί αναψύξεως από προσώπου του κυρίου, και αποστείλη τον προκεχειρισμένον υμίν ιησούν χριστόν, ον δει ουρανόν μεν δέξασθαι άχρι χρόνων αποκαταστάσεως πάντων, ων ελάλησεν ο θεός διά στόματος πάντων των αγίων αυτού προφητών απ αιώνος. μωσής μεν γαρ προς τους πατέρας είπεν. ότι προφήτην υμίν αναστήσει κύριος ο θεός υμών εκ των αδελφών υμών ως εμέ, αυτού ακούσεσθε, κατά πάντα όσα αν λαλήση προς υμάς. έσται δε πάσα ψυχή ήτις εάν μη ακούση του προφήτου εκείνου, εξολοθρευθήσεται εκ του λαού. και πάντες δε οι προφήται από σαμουήλ και των καθεξής όσοι ελάλησαν, και κατήγγειλαν τας ημέρας ταύτας. υμείς εστέ υιοί των προφητών και της διαθήκης, ης διέθετο ο θεός προς τους πατέρας ημών, λέγων προς αβραάμ. και εν τω σπέρματι σου ενευλογηθήσονται πάσαι αι πατριαί της γης. υμίν πρώτον ο θεός αναστήσας τον παίδα αυτού ιησούν απέστειλεν αυτόν ευλογούντα υμάς, εν τω αποστρέφειν έκαστον από των πονηριών υμών.

Λαλούντων δε αυτών προς τον λαόν επέστησαν αυτοίς οι ιερείς και ο στρατηγός του ιερού και οι σαδδουκαίοι, διαπονούμενοι διά το διδάσκειν αυτούς τον λαόν και καταγγέλειν εν τω ιησού την ανάστασιν των νεκρών. και επέβαλον αυτοίς τας χείρας, και έθεντο εις τήρησιν εις την αύριον. ην γαρ εσπέρα ήδη. πολλοί δε των ακουσάντων τον λόγον επίστευσαν, και εγενήθη ο αριθμός των ανδρών ωσεί χιλιάδες πέντε. εγένετο δε επί την αύριον συναχθήναι αυτών τους άρχοντας και πρεσβυτέρους και γραμματείς εις ιερουσαλήμ και άνναν τον αρχιερέα, και καϊάφαν και ιωάννην και αλέξανδρον, και όσοι ήσαν εκ γένους αρχιερατικού. και στήσαντες αυτούς εν μέσω επυνθάνοντο. εν ποία δυνάμει η εν ποίω ονόματι εποιήσατε τούτο υμείς. τότε πέτρος πλησθείς πνεύματος αγίου είπε προς αυτούς. άρχοντες του λαού και πρεσβύτεροι του ισραήλ. ει ημείς σήμερον ανακρινόμεθα επί ευεργεσία ανθρώπου ασθενούς, εν τίνι ούτος σέσωσται. γνωστόν έστω πάσιν υμίν και παντί τω λαώ ισραήλ, ότι εν τω ονόματι ιησού χριστού του ναζωραίου, ον υμείς εσταυρώσατε, ον ο θεός ήγειρεν εκ νεκρών, εν τούτω ούτος παρέστηκεν ενώπιον υμών υγιής. ούτος εστίν ο λίθος ο εξουθενηθείς υφ υμών των οικοδομούντων, ο γενόμενος εις κεφαλήν γωνίας, και ουκ εστίν εν άλλω εν ουδενί η σωτηρία. ουδέν γαρ όνομα έτερον εστίν υπό τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις, εν ω δει σωθήναι ημάς. θεωρούντες δε την του πέτρου παρρησίαν και ιωάννου, και καταλαβόμενοι ότι άνθρωποι αγράμματοι εισί και ιδιώται, εθαύμαζον, επεγίνωσκον τε αυτούς ότι συν τω ιησού ήσαν. τον δε άνθρωπον βλέποντες συν αυτοίς εστώτα τον τεθεραπευμένον, ουδέν είχον αντειπείν. κελεύσαντες δε αυτούς έξω του συνεδρίου απελθείν συνέβαλον προς αλλήλους λέγοντες. τι ποιήσομεν τοις ανθρώποις τούτοις, ότι μεν γαρ γνωστόν σημείον γέγονε δι αυτών πάσι τοις κατοικούσιν ιερουσαλήμ φανερόν, και ου δυνάμεθα αρνήσασθαι. αλλ ίνα μη επί πλείον διανεμηθή εις τον λαόν, απειλή απειλησώμεθα αυτοίς, μηκέτι λαλείν επί τω ονόματι τούτω μηδενί ανθρώπω. και καλέσαντες αυτούς παρήγγειλαν αυτοίς το καθόλου μη φθέγγεσθαι μη δε διδάσκειν επί τω ονόματι του ιησού. ο δε πέτρος και ιωαννής αποκριθέντες προς αυτούς είπον. ει δίκαιον εστίν ενώπιον του θεού υμών ακούειν μάλλον η του θεού, κρίνατε. ου δυνάμεθα γαρ ημείς α είδομεν και ηκούσαμεν μη λαλείν. οι δε προσαπειλησάμενοι απέλυσαν αυτούς, μηδέν ευρίσκοντες το πως κολάσονται αυτούς διά τον λαόν, ότι πάντες εδόξαζον τον θεόν επί τω γεγονότι ετών γαρ ην πλειόνων τεσσαράκοντα ο άνθρωπος εφ ον εγεγόνει το σημείον τούτο της ιάσεως. απολυθέντες δε ήλθον προς τους ιδίους, και απήγγειλαν όσα προς αυτούς οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι είπον. οι δε ακούσαντες ομοθυμαδόν ήραν φωνήν προς τον θεόν και είπον. δέσποτα συ ο θεός ο ποιήσας τον ουρανόν και την γην και την θάλασσαν και πάντα τα εν αυτοίς, ο διά στόματος δαυίδ του παιδός σου ειπών. ινατί εφρύαξαν έθνη και λαοί εμελέτησαν κενά. παρέστησαν οι βασιλείς της γης, και οι άρχοντες συνήχθησαν επιτοαυτό κατά του κυρίου και κατά του χριστού αυτού. συνήχθησαν γαρ επ αληθείας επί τον άγιον παίδα σου ιησούν ον έχρισας, ηρώδης τε και πόντιος πιλάτος συν έθνεσι και λαοίς ισραήλ, ποιήσαι όσα η χειρ σου και η βουλή σου προώρισε γενέσθαι. και τανύν κύριε επίδε επί τας απειλάς αυτών, και δος τοις δούλοις σου μετά παρρησίας πάσης λαλείν τον λόγον σου, εν τω την χείρα σου εκτείνειν εις ίασιν, και σημεία και τέρατα γίνεσθαι διά του ονόματος του αγίου παιδός σου ιησού. και δεηθέντων αυτών εσαλεύθη ο τόπος εν ω ήσαν συνηγμένοι, και επλήσθησαν άπαντες πνεύματος αγίου, και ελάλουν τον λόγον του θεού μετά παρρησίας. του δε πλήθους των πιστευσάντων ην η καρδία και η ψυχή μία, και ουδέ εις τι των υπαρχόντων αυτώ έλεγεν ίδιον είναι, αλλ ην αυτοίς άπαντα κοινά. και μεγάλη δυνάμει απεδίδουν το μαρτύριον οι απόστολοι της αναστάσεως του κυρίου ιησού χριστού, χάρις τε μεγάλη ην επί πάντας αυτούς. ουδέ γαρ ενδεής τις υπήρχεν εν αυτοίς. όσοι γαρ κτήτορες χωρίων η οικιών υπήρχον, πωλούντες έφερον τας τιμάς των πιπρασκομένων και ετίθουν παρά τους πόδας των αποστόλων. διεδίδοτο δε εκάστω καθότι αν τις χρείαν είχεν ιωσής δε ο επικληθείς βαρνάβας υπό των αποστόλων, ο εστί μεθερμηνευόμενον υιός παρακλήσεως λευίτης κύπριος τω γένει υπάρχοντος αυτού αγρού πωλήσας, ήνεγκε το χρήμα και έθηκε παρά τους πόδας των αποστόλων.

Ανήρ δε τις ανανίας ονόματι συν σαπφείρη τη γυναικί αυτού επώλησε κτήμα, και ενοσφίσατο από της τιμής συνειδυίας και της γυναικός αυτού, και ενέγκας μέρος τι παρά τους πόδας των αποστόλων έθηκεν. είπε δε πέτρος. ανανία, διά τι επλήρωσεν ο σατανάς την καρδίαν σου ψεύσασθαι σε το πνεύμα το άγιον, και νοσφίσασθαι από της τιμής του χωρίου. ουχί μένον σοι έμενε, και πραθέν εν τη ση εξουσία υπήρχε. τι ότι έθου εν τη καρδία σου το πράγμα τούτο. ουκ εψεύσω ανθρώποις, αλλά τω θεώ. ακούων δε ο ανανίας τους λόγους τούτους, πεσών εξέψυξε. και εγένετο φόβος μέγας επί πάντας τους ακούοντας ταύτα. αναστάντες δε οι νεώτεροι συνέστειλαν αυτόν, και εξενέγκαντες έθαψαν. εγένετο δε ως ωρών τριών διάστημα, και η γυνή αυτού μη ειδυία το γεγονός εισήλθεν. απεκρίθη δε αυτή ο πέτρος. ειπέ μοι ει τοσούτου το χωρίον απέδοσθε. η δε είπε ναι τοσούτου. ο δε πέτρος είπε προς αυτήν. τι ότι συνεφωνήθη υμίν πειράσαι το πνεύμα κυρίου. ιδού οι πόδες των θαψάντων τον άνδρα σου επί τη θύρα, και εξοίσουσι σε. έπεσε δε παραχρήμα παρά τους πόδας αυτού και εξέψυξεν. εισελθόντες δε οι νεανίσκοι, εύρον αυτήν νεκράν, και εξενέγκαντες έθαψαν προς τον άνδρα αυτής. και εγένετο φόβος μέγας εφ όλην την εκκλησίαν και επί πάντας τους ακούοντας ταύτα. διά δε των χειρών των αποστόλων εγίνετο σημεία και τέρατα εν τω λαώ πολλά. και ήσαν ομοθυμαδόν άπαντες εν τη στοά σολομώνος. των δε λοιπών ουδείς ετόλμα κολλάσθαι αυτοίς αλλ εμεγάλυνεν αυτούς ο λαός. μάλλον δε προσετίθεντο πιστεύοντες τω κυρίω πλήθη ανδρών τε και γυναικών, ώστε κατά τας πλατείας εκφέρειν τους ασθενείς, και τιθέναι επί κλινών και κραββάτων, ίνα ερχομένου πέτρου καν η σκιά επισκιάση τινί αυτών. συνήρχετο δε και το πλήθος των πέριξ πόλεων εις ιερουσαλήμ, φέροντες ασθενείς και οχλουμένους υπό πνευμάτων ακαθάρτων, οίτινες εθεραπεύοντο άπαντες. αναστάς δε ο αρχιερεύς και πάντες οι συν αυτώ η ούσα αίρεσις των σαδδουκαίον, επλήσθησαν ζήλου, και επέβαλον τας χείρας αυτών επί τους αποστόλους, και έθεντο αυτούς εν τηρήσει δημοσία. άγγελος δε κυρίου διά της νυκτός ήνοιξε τας θύρας της φυλακής, εξαγαγών τε αυτούς είπε. πορεύεσθε, και σταθέντες λαλείτε εν τω ιερώ τω λαώ πάντα τα ρήματα της ζωής ταύτης. ακούσαντες λε εισήλθον υπό τον όρθρον εις το ιερόν και εδίδασκον. παραγενόμενος δε ο αρχιερεύς και οι συν αυτώ συνεκάλεσαν το συνέδριον και πάσαν την γερουσίαν των υιών ισραήλ, και απέστειλαν εις το δεσμωτήριον αχθήναι αυτούς. οι δε υπηρέται παραγενόμενοι ουχ εύρον αυτούς εν τη φυλακή. αναστρέψαντες δε απήγγειλαν λέγοντες, ότι το μεν δεσμωτήριον εύρομεν κεκλεισμένον επί πάση ασφαλεία, και τους φύλακας εστώτας προ των θυρών, ανοίξαντες δε έσω ουδένα εύρομεν, ως δε ήκουσαν τους λόγους τούτους ο τε αρχιερεύς και ο στρατηγός του ιερού και οι αρχιερευς διηπόρουν περί αυτών τι αν γένοιτο τούτο. παραγενόμενος δε τις απήγγειλεν αυτοίς λέγων. ότι ιδού οι άνδρες ους έθεσθε εν τη φυλακή εισίν εν τω ιερώ εστώτες και διδάσκοντες τον λαόν. τότε απελθών ο στρατηγός συν τοις υπηρέταις ήγαγεν αυτούς ου μετά βίας. εφοβούντο γαρ τον λαόν, ίνα μη λιθασθώσιν. αγαγόντες δε αυτούς έστησαν εν τω συνεδρίω, και επηρώτησεν αυτούς ο αρχιερεύς λέγων. ου παραγγελία παρηγγείλαμεν υμίν μη διδάσκειν επί τω ονόματι τούτω, και ιδού πεπληρώκατε την ιερουσαλήμ της διδαχής υμών, και βούλεσθε επαγαγείν εφ ημάς το αίμα του ανθρώπου τούτου. αποκριθείς δε πέτρος και οι απόστολοι είπον. πειθαρχείν δει θεώ, μάλλον η ανθρώποις. ο θεός των πατέρων ημών ήγειρεν ιησούν, ον υμείς διεχειρήσασθε κρεμάσαντες επί ξύλου τούτον ο θεός αρχηγόν και σωτήρα ύψωσε τη δεξιά αυτού, δούναι μετάνοιαν τω ισραήλ και άφεσιν αμαρτιών. και ημείς εσμέν αυτού μάρτυρες των ρημάτων τούτων και το πρεϋμα δε το άγιον, ο έδωκεν ο θεός τοις πειθαρχούσιν αυτώ. οι δε ακούσαντες διεπρίοντο, και εβουλεύοντο ανελείν αυτούς. αναστάς δε τις εν τω συνεδρίω φαρισαίος ονόματι γαμαλιήλ νομοδιδάσκαλος τίμιος παντί τω λαώ εκέλευσεν έξω βραχύ τι τους αποστόλους ποιήσαι. είπε τε προς αυτούς. άνδρες ισραηλίται προσέχετε εαυτοίς επί τοις ανθρώποις τούτοις τι μέλλετε πράσσειν. προ γαρ τούτων των ημερών ανέστη θευδάς λέγων είναι τινά εαυτόν μέγαν, ω προσεκλήθη αριθμός ανδρών ωσεί τετρακοσίων, ος ανηρέθη, και πάντες όσοι επείθοντο αυτώ διελύθησαν, και εγένοντο εις ουδέν. μετά τούτον ανέστη ιούδας ο γαλιλαίος εν ταις ημέραις της απογραφής, και απέστησε λαόν ικανόν οπίσω αυτού. κακείνος απώλετο, και πάντες όσοι επείθοντο αυτώ διεσκορπίσθησαν. και τανύν λέγω υμίν, απόστητε από των ανθρώπων τούτων και εάσατε αυτούς. ότι εάν η εξ ανθρώπων η βουλή αύτη η το έργον τούτο, καταλυθήσεται, ει δε εκ θεού εστίν, ου δύνασθε καταλύσαι αυτό, μήποτε και θεομάχοι ευρεθήτε. επείσθησαν δε αυτώ, και προσκαλεσάμενοι τους αποστόλους δήραντες, παρήγγειλαν μη λαλείν επί τω ονόματι του ιησού, και απέλυσαν αυτούς. οι μεν ουν επορεύοντο χαίροντες από προσώπου του συνεδρίου, ότι κατηξιώθησαν υπέρ του ονόματος του ιησού ατιμασθήναι. πάσαν τε ημέραν εν τω ιερώ και κατ οίκον ουκ επαύσαντο διδάσκοντες και ευαγγελιζόμενοι ιησούν τον χριστόν.

Εν δε ταις ημέραις ταύταις πληθυνόντων των μαθητών, εγένετο γογγυσμός των ελληνιστών προς τους εβραίους, ότι παρεθεωρούντο εν τη διακονία τη καθημερινή αι χήραι αυτών. προσκαλεσάμενοι δε οι δώδεκα το πλήθος των μαθητών είπον. ουκ αρεστόν εστίν ημάς καταλείψαντας τον λόγον του θεού, διακονείν τραπέζαις. επισκέψασθε ουν αδελφοί άνδρας εξ υμών μαρτυρουμένους επτά πλήρεις πνεύματος αγίου και σοφίας, ους καταστήσομεν επί της χρείας ταύτης. ημείς δε τη προσευχή καί τη διακονία του λόγου προσκαρτερήσομεν. και ηρεσεν ο λόγος ενώπιον παντοσ´ του πλήθους. και εξελέξαντο στέφανον άνδρα πλήρη πίστεως και πνεύματος αγίου, και φίλιππον, και πρόχορον, και νικάνορα, και τίμωνα, και παρμενάν, και νικόλαον προσήλυτον αντιοχέα. ους έστησαν ενώπιον των αποστόλων. και προσευξάμενοι επέθηκαν αυτοίς τας χείρας. και ο λόγος του θεού ηύξανε, και επληθύνετο ο αριθμός των μαθητών εν ιερουσαλήμ σφόδρα. πολύς τε όχλος των ιερέων υπήκουον τη πίστει. στέφανος δε πλήρης πίστεως και δυνάμεως εποίει τέρατα και σημεία μεγάλα εν τω λαώ. ανέστησαν δε τινές των εκ της συναγωγής της λεγομένης λιβερτίνων και κυρηναίων και αλεξανδρέων, και των από κιλικίας και ασίας συζητούντες τω στεφάνω, και ουκ ίσχυον αντιστήναι τη σοφία και τω πνεύματι ω ελάλει. τότε υπέβαλον άνδρας λέγοντας. ότι ακηκόαμεν αυτού λαλούντος ρήματα βλάσφημα εις μωϋσήν και τον θεόν. συνεκίνησαν τε τον λαόν και τους πρεσβυτέρους και τους γραμματείς, και επιστάντες συνήρπασαν αυτόν, και ήγαγον εις το συνέδριον, έστησαν τε μάρτυρας ψευδείς λέγοντας. ο άνθρωπος ούτος ου παύεται ρήματα βλάσφημα λαλών κατά του τόπου του αγίου λέγοντος, ότι ιησούς ο ναζωραίος ούτος καταλύσει τον τόπον τούτον, και αλλάξει τα έθη α παρέδωκεν ημίν μωϋσής. και ατενίσαντες εις αυτόν άπαντες οι καθεζόμενοι εν τω συνεδρίω, είδον το πρόσωπον αυτού ωσεί πρόσωπον αγγέλου. είπε δε ο αρχιερεύς, ει άρα ταύτα ούτως έχει. ο δε έφη.

Ανδρες αδελφοί και πατέρες ακούσατε. ο θεός της δόξης ώφθη τω πατρί ημών αβραάμ όντι εν τη μεσοποταμία πρινή κατοικήσαι αυτόν εν χαρράν, και είπε προς αυτόν. έξελθε εκ της γης σου και εκ της συγγενείας σου, και δεύρο εις γην ην αν σοι δείξω. τότε εξελθών εκ γης χαλδαίων, κατώσκησεν εν χαρράν. και εκείθεν μετά το αποθανείν τον πατέρα αυτού μετώκησεν αυτόν εις την γην ταύτην, εις ην υμείς νυν κατοικείτε. και ουκ έδωκεν αυτώ κληρονομίαν εν αυτή ουδέ βήμα ποδός, και επηγγείλατο δούναι αυτώ εις κατάσχεσιν αυτήν και τω σπέρματι αυτού μετ αυτόν, ουκ όντος αυτώ τέκνου. ελάλησε δε ούτως ο θεός, ότι έσται το σπέρμα αυτού πάροικον εν γη αλλοτρία, και δουλώσουσιν αυτό και κακώσουσιν έτη τετρακόσια, και το έθνος ω εάν δουλεύσωσι κρινώ εγώ, είπεν ο θεός. και μετά ταύτα εξελεύσονται και λατρεύσουσι μοι εν τω τόπω τούτω. και έδωκεν αυτώ διαθήκην περιτομής, και ούτως εγέννησε τον ισαάκ, και περιέτεμεν αυτόν τη ημέρα τη ογδόη, και ο ισαάκ τον ιακώβ, και ο ιακώβ τους δώδεκα πατριάρχας. και οι πατριάρχαι ζηλώσαντες τον ιωσήφ απέδοντο εις αίγυπτον, και ην ο θεός μετ αυτού. και εξείλετο αυτόν εκ πασών των θλίψεων αυτού, και έδωκεν αυτώ χάριν και σοφίαν εναντίον φαραώ βασιλέως αιγύπτου, και κατέστησεν αυτόν ηγούμενον επ αίγυπτον και όλον τον οίκον αυτού. ήλθε δε λιμός εφ όλην την γην αιγύπτου και χαναάν, και θλίψις μεγάλη, και ουκ εύρισκον χορτάσματα οι πατέρες ημών. ακούσας δε ιακώβ όντα σίτα εν αιγύπτω, εξαπέστειλε τους πατέρας ημών πρώτον. και εν τω δευτέρω ανεγνωρίσθη ιωσήφ τοις αδελφοίς αυτού, και φανερόν εγένετο φαραώ το γένος του ιωσήφ. αποστείλας δε ιωσήφ μετεκαλέσατο τον πατέρα αυτού ιακώβ και πάσαν την συγγένειαν αυτού εν εβδομηκονταπέντε ψυχαίς. κατέβη δε ιακώβ εις αίγυπτον, και ετελεύτησεν αυτός και οι πατέρες ημών, και μετετέθησαν εις συχέμ, και ετέθησαν εν τω μνήματι ω ωνήσατο αβραάμ τιμής αργυρίου παρά των υιών εμμόρ του συχέμ. καθώς δε ήγγιζεν ο χρόνος της επαγγελίας ης ώμοσεν ο θεός τω αβραάμ, ηύξησεν ο λαός και επληθύνθη εν αιγύπτω, άχρις ου ανέστη βασιλεύς έτερος, ος ουκ ήδη τον ιωσήφ ούτος κατασοφισάμενος το γένος ημών εκάκωσε τους πατέρας ημών, του ποιείν έκθετα τα βρέφη αυτών εις το μη ζωογονείσθαι. εν ω καιρώ εγεννήθη μωσής, και ην αστείος τω θεώ, ος ανετράφη μήνας τρείς εν τω οίκω του πατρός αυτού εκτεθέντα δε αυτόν ανείλετο αυτόν η θυγάτηρ φαραώ, και ανεθρέψατο αυτόν εαυτή εις υιόν. και επαιδεύθη μωϋσής πάση σοφία αιγππτίων. ην δε δυνατός εν λόγοις και έργοις αυτού. ως δε επληρούτο αυτώ τεσσαρακονταετής χρόνος, ανέβη επί την καρδίαν αυτού επισκέψασθαι τους αδελφούς αυτού τους υιούς ισραήλ, και ιδών τινά αδικούμενον, ημύνατο, και εποίησεν εκδίκησιν τω καταπονουμένω, πατάξας τον αιγύπτιον. ενόμιζε δε συνιέναι τους αδελφούς αυτού ότι ο θεός διά χειρός αυτού δίδωσιν αυτοίς σωτηρίαν. οι δε ου συνήκαν. τη τε επιούση ημέρα ώφθη αυτοίς μαχομένοις, και συνήλασεν αυτούς εις ειρήνην, ειπών. άνδρες αδελφοί εστέ υμείς, ινατί αδικείτε αλλήλους. ο δε αδικών τον πλησίον απώσατο αυτόν ειπών. τις σε κατέστησεν άρχοντα και δικαστήν εφ ημάς. μη ανελείν με συ θέλεις, ον τρόπον ανείλες χθες τον αιγύπτιον. έφυγε δε μωσής εν τω λόγω τούτω, και εγένετο πάροικος εν γη μαδιάμ, ου εγέννησεν υιούς δύο. και πληρωθέντων ετών τεσσαράκοντα, ώφθη αυτώ εν τη ερήμω του όρους σινά άγγελος κυρίου εν φλογί πυρός βάτου. ο δε μωϋσής ιδών εθαύμαζε το όραμα. προσερχομένου δε αυτού κατανοήσαι, εγένετο φωνή κυρίου προς αυτόν. εγώ ο θεός των πατέρων σου, ο θεός αβραάμ και ο θεός ισαάκ και ο θεός ιακώβ. έντρομος δε γενόμενος μωϋσής, ουκ ετόλμα κατανοήσαι. είπε δε αυτώ ο κύριος. λύσον το υπόδημα των ποδών σου, ο γαρ τόπος εν ω έστηκας, γη αγία εστίν. ιδών είδον την κάκωσιν του λαού μου του εν αιγύπτω, και του στεναγμού αυτών ήκουσα, και κατέβην εξελέσθαι αυτούς. και νυν δεύρο αποστελώ σε εις αίγυπτον. τούτον τον μωϋσήν ον ηρνήσαντο ειπόντες τις σε κατέστησεν άρχοντα και δικαστήν, τούτον ο θεός άρχοντα και λυτρωτήν απέστειλεν εν χειρί αγγέλου του οφθέντος αυτώ εν τη βάτω. ούτος εξήγαγεν αυτούς, ποιήσας τέρατα και σημεία εν γη αιγύπτω και εν ερυθρά θαλάσση, και εν τη ερήμω έτη τεσσαράκοντα. ούτος εστίν ο μωϋσής ο ειπών τοις υιοίς ισραήλ. προφήτην υμίν αναστήσει κύριος ο θεός ημών εκ των αδελφών υμών ως εμέ. ούτος εστίν ο γενόμενος εν τη εκκλησία εν τη ερήμω μετά του αγγέλου του λαλούντος αυτώ εν τω όρει σινά και των πατέρων ημών. ος εδέξατο λόγια ζώντα δούναι ημίν. ω ουκ ηθέλησαν υπήκοοι γενέσθαι οι πατέρες ημών, αλλ απώσαντο, και εστράφησαν ταις καρδίαις αυτών εις αίγυπτον, ειπόντες τω ααρών. ποίησον ημίν θεούς οι προπορεύσονται ημών. ο γαρ μωϋσής ούτος ος εξήγαγεν ημάς εκ γης αιγύπτου, ουκ οίδαμεν τι γέγονεν αυτώ. και εμοσχοποίησαν εν ταις ημέραις εκείναις, και ανήγαγον θυσίαν τω ειδώλω, και ευφραίνοντο εν τοις έργοις των χειρών αυτών. έστρεψε δε ο θεός και παρέδωκεν αυτούς λατρεύειν τη στρατιά του ουρανού, καθώς γέγραπται εν βίβλω των προφητών. μη σφάγια και θυσίας προσενέγκατε μοι έτη τεσσαράκοντα εν τη ερήμω οίκος ισραήλ. και ανελάβετε την σκηνήν του μολόχ, και το άστρον του θεού υμών ρεφάν, τους τύπους ούς εποιήσατε προσκυνείν αυτοίς, και μετοικιώ υμάς επέκεινα βαβυλώνος. η σκηνή του μαρτυρίου ην εν τοις πατράσιν ημών εν τη ερήμω, καθώς διετάξατο ο λαλών τω μωϋσή, ποιήσαι αυτήν κατά τον τύπον ον εωράκει. ην και εισήγαγον διαδεξάμενοι οι πατέρες ημών μετά ιησού εν τη κατασχέσει των εθνών, ων εξώσεν ο θεός από προσώπου των πατέρων ημών έως των ημερών δαυίδ. ος εύρε χάριν ενώπιων του θεού, και ητήσατο ευρείν σκήνωμα τω θεώ ιακώβ. σολομών δε ωκοδόμησεν αυτώ οίκον. αλλ ουχ ο ύψιστος εν χειροποιήτοις ναοίς κατοικεί, καθώς ο προφήτης λέγει. ο ουρανός μοι θρόνος, η δε γη υποπόδιον των ποδών μου ποίον οίκον οικοδομήσετε μοι, λέγει κύριος, η τις τόπος της καταπαύσεως μου. ουχί η χειρ μου εποίησε ταύτα πάντα. σκληροτράχηλοι και απερίτμητοι τη καρδία και τοις ωσίν, υμείς αεί τω πνεύματι τω αγίω αντιπίπτετε, ως οι πατέρες υμών και υμείς. τίνα των προφητών ουκ εδίωξαν οι πατέρες υμών. και απέκτειναν τους προκαταγγείλαντας περί της ελεύσεως του δικαίου, ου νυν υμείς προδόται και φονείς γεγένησθε, οίτινες ελάβετε τον νόμον εις διαταγάς αγγέλων και ουκ εφυλάξατε ακούοντες δε ταύτα διεπρίοντο ταις καρδίαις αυτών, και έβρυχον τους οδόντας επ αυτόν. υπάρχων δε πλήρης πνεύματος αγίου ατενίσας εις τον ουρανόν είδε δόξαν θεού, και ιησούν εστώτα εκ δεξιών του θεού. και είπεν. ιδού θεωρώ τους ουρανούς ανεωγμένους, και τον υιόν του ανθρώπου εκ δεξιών εστώτα του θεού. κράξαντες δε φωνή μεγάλη συνέσχον τα ώτα αυτών, και ώρμησαν ομοθυμαδόν επ αυτόν, και εκβαλόντες έξω της πόλεως ελιθοβόλουν, και οι μάρτυρες απέθεντο τα ιμάτια αυτών παρά τους πόδας νεανίου του καλουμένου σαύλου. και ελιθοβόλουν τον στέφανον επικαλούμενον και λέγοντα. κύριε ιησού δέξαι το πνεύμα μου. θεις δε τα γόνατα έκραξε φωνή μεγάλη. κύριε μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην. και τούτο ειπών εκοιμήθη, {}

Σαύλος δε ην συνευδοκών τη αναιρέσει αυτού. εγένετο δε εν εκείνη τη ημέρα διωγμός μέγας επί την εκκλησίαν την εν ιεροσολύμοις, πάντες δε διεσπάρησαν κατά τας χώρας της ιουδαίας και σαμαρείας πλην των αποστόλων. συνεκόμισαν δε τον στέφανον άνδρες ευλαβείς, και εποιήσαντο κοπετόν μέγαν επ αυτώ. σαύλος δε ελυμαίνετο την εκκλησίαν κατά τους οίκους εισπορευόμενος, σύρων τε άνδρας και γυναίκας παρεδίδου εις φυλακήν. οι μεν ουν διασπαρέντες διήλθον ευαγγελιζόμενοι τον λόγον. φίλιππος δε κατελθών εις πόλιν της σαμαρείας εκήρυσσεν αυτοίς τον χριστόν. προσείχον τε οι όχλοι τοις λεγομένοις υπό του φιλίππου ομοθυμαδόν, εν τω ακούειν αυτούς και βλέπειν τα σημεία α εποίει. πολλών γαρ των εχόντων πνεύματα ακάθαρτα βοώντα φωνή μεγάλη εξήρχετο. πολλοί δε παραλελυμένοι και χωλοί εθεραπεύθησαν και εγένετο χαρά μεγάλη εν τη πόλει εκείνη. ανήρ δε τις ονόματι σίμων προϋπήρχεν εν τη πόλει μαγεύων και εξιστών το έθνος της σαμαρείας, λέγων είναι τινά εαυτόν μέγαν, ω προσείχον πάντες από μικρού έως μεγάλου λέγοντες, ούτος εστίν η δύναμις του θεού η μεγάλη. προσείχον δε αυτώ, διά το ικανώ χρόνω ταις μαγείαις εξεστακέναι αυτούς. ότε δε επίστευσαν τω φιλίππω ευαγγελιζομένω τα περί της βασιλείας του θεού και του ονόματος ιησού χριστού, εβαπτίζοντο άνδρες τε και γυναίκες. ο δε σίμων και αυτός επίστευσε, και βαπτισθείς ην προσκαρτερών τω φιλίππω. θεωρών τε δυνάμεις και σημεία μεγάλα γινόμενα εξίστατο. ακούσαντες δε οι εν ιεροσολύμοις απόστολοι ότι δέδεκται η σαμάρεια τον λόγον του θεού, απέστειλαν προς αυτούς τον πέτρον και ιωάννην. οίτινες καταβάντες προσηύξαντο περί αυτών, όπως λάβωσι πνεύμα άγιον. ούπω γαρ εν επ ουδενί αυτών επιπεπτωκός. μόνον δε βεβαπτισμένοι υπήρχον εις το όνομα του κυρίου ιησού. τότε επετίθουν τας χείρας επ αυτούς, και ελάμβανον πνεύμα άγιον. θεασάμενος δε ο σίμων ότι διά της επιθέσεως των χειρών των αποστόλων δίδοται το πνεύμα το άγιον, προσήνεγκεν αυτοίς χρήματα λέγων. δότε καμοί την εξουσίαν ταύτην, ίνα ω εάν επιθώ τας χείρας λαμβάνη πνεύμα άγιον. πέτρος δε είπε προς αυτόν. το αργύριον σου συν σοι είη εις απώλειαν, ότι την δωρεάν του θεού ενόμισας διά χρημάτων κτάσθαι. ουκ εστί σοι μερίς ουδέ κλήρος εν τω λόγω τούτω η γαρ καρδία σου ουκ εστίν ευθεία ενώπιον του θεού. μετανόησον ουν από της κακίας σου ταύτης, και δεήθητι του θεού ει άρα αφεθήσεται σοι η επίνοια της καρδίας σου. εις γαρ χολήν πικρίας και σύνδεσμον αδικίας ορώ σε όντα. αποκριθείς δε ο σίμων είπε. δεήθητε υμείς υπέρ εμού προς τον κύριον, όπως μηδέν επέλθη επ εμέ ων ειρήκατε. οι μεν ουν διαμαρτυρόμενοι και λαλήσαντες τον λόγον του κυρίου υπέστρεψαν εις ιερουσαλήμ, πολλάς τε κώμας των σαμαρειτών ευηγγελίσαντο. άγγελος δε κυρίου ελάλησε προς φίλιππον λέγων. ανάστηθι και πορεύου κατά μεσημβρίαν επί την οδόν την καταβαίνουσαν από ιερουσαλήμ εις γάζαν, αύτη εστίν έρημος και αναστάς επορεύθη και ιδού ανήρ αιθίοψ ευνούχος δυνάστης κανδάκης της βάσιλίσσης αιθιόπων, ος ην επί πάσης της γάζης αυτής, ος εληλύθει προσκυνήσων εις ιερουσαλήμ ην τε υποστρέφων και καθήμενος επί του άρματος αυτού, ανεγίνωσκε τον προφήτην ησαΐαν. είπε δε το πνεύμα τω φιλίππω. πρόσελθε και κολλήθητι τω άρματι τούτω. προδραμών δε ο φίλιππος ήκουσεν αυτού αναγινώσκοντος τον προφήτην ησαΐαν, και είπεν. άραγε γινώσκεις α αναγινώσκεις. ο δε είπε. πως γαρ αν δυναίμην, εάν μη της οδηγήση με. παρεκάλεσε τε τον φίλιππον αναβάντα καθίσαι συν αυτώ. η δε περιοχή της γραφής ην ανεγίνωσκεν ην αύτη. ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη, και ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος, ούτως ουκ ανοίγη το στόμα αυτού. εν τη ταπεινώσει αυτού η κρίσις αυτού ήρθη. την δε γενεάν αυτού τις διηγήσεται. ότι αίρεται από της γης η ζωή αυτού. αποκριθείς δε ο ευνούχος τω φιλίππω είπε. δέομαι σου περί τίνος ο προφήτης λέγει τούτο, περί εαυτού η περί ετέρου τινός. ανοίξας δε ο φίλιππος το στόμα αυτού και αρξάμενος από της γραφής ταύτης, ευηγγελίσατο αυτώ τον ιησούν. ως δε επορεύοντο κατά την οδόν, ήλθον επί τι ύδωρ, και φησίν ο ευνούχος. ιδού ύδωρ, τι κωλύει με βαπτισθήναι. {} και εκέλευσε στήναι το άρμα και κατέβησαν αμφότεροι εις το ύδωρ ο τε φίλιππος και ο ευνούχος, και εβάπτισεν αυτόν. ότε δε ανέβησαν εκ του ύδατος, πνεύμα κυρίου ήρπασε τον φίλιππον, και ουκ είδεν αυτόν ουκέτι ο ευνούχος. επορεύετο γαρ την οδόν αυτού χαίρων. φίλιππος δε ευρέθη εις άζωτον, και διερχόμενος ευηγγελίζετο τας πόλεις πάσας έως του ελθείν αυτόν εις καισάρειαν.

Ο δε σαύλος έτι εμπνέων απειλής και φόνου εις τους μαθητάς του κυρίου προσελθών τω αρχιερεί, ητήσατο παρ αυτού επιστολάς εις δαμασκόν προς τας συναγωγάς, όπως εάν τινάς εύρη της οδού όντας άνδρας τε και γυναίκας, δεδεμένους αγάγη εις ιερουσαλήμ. εν δε τω πορεύεσθαι, εγένετο αυτόν εγγίζειν τη δαμασκώ. και εξαίφνης περιήστραψεν αυτόν φως από του ουρανού, και πεσών επί την γην ήκουσε φωνήν λέγουσαν αυτώ. σαούλ σαούλ τι με διώκεις. είπε δε. τις ει κύριε. ο δε κύριος είπεν. εγώ ειμί ιησούς, ον συ διώκεις. {} αλλά ανάστηθι και είσελθε εις την πόλιν, και λαληθήσεται σοι τι σε δει ποιείν. οι δε άνδρες οι συνοδεύοντες αυτώ, ειστήκεισαν εννεοί, ακούοντες μεν της φωνής μηδένα δε θεωρούντες. ηγέρθη δε ο σαύλος από της γης, ανεωγμένων δε των οφθαλμών αυτού ουδένα έβλεπε. χειραγωγούντες δε αυτόν, εισήγαγον εις δαμασκόν. και ην ημέρας τρεις μη βλέπων και ουκ έφαγεν, ουδέ έπειν, ην δε τις μαθητής εν δαμασκώ ονόματι ανανίας, και είπε προς αυτόν ο κύριος εν οράματι. ανανία. ο δε είπεν. ιδού εγώ κύριε. ο δε κύριος προς αυτόν. αναστάς πορεύθητι επί την ρύμην την καλουμένην ευθείαν, και ζήτησον εν οικία ιούδα σαύλον ονόματι ταρσέα. ιδού γαρ προσεύχεται. και είδεν εν οράματι άνδρα ονόματι ανανίαν εισελθόντα και επιθέντα αυτώ χείρα όπως αναβλέψη. απεκρίθη δε ανανίας. κύριε ακήκοα από πολλών περί του ανδρός τούτου, όσα κακά εποίησε τοις αγίοις σου εν ιερουσαλήμ. και ώδε έχει εξουσίαν παρά των αρχιερέων δήσαι πάντας τους επικαλουμένους το όνομα σου. είπε δε προς αυτόν ο κύριος. πορεύου ότι σκεύος εκλογής μοι εστίν ούτος, του βαστάσαι το όνομα μου ενώπιον εθνών και βασιλέων υιών τε ισραήλ. εγώ γαρ υποδείξω αυτώ όσα δει αυτόν υπέρ του ονόματος μου παθείν. απήλθε δε ανανίας, και εισήλθεν εις την οικίαν, και επιθείς επ αυτόν τας χείρας είπε. σαούλ αδελφέ ο κύριος απέσταλκε με ιησούς ο οφθείς σοι εν τη οδώ η ήρχου, όπως αναβλέψης και πλησθής πνεύματος αγίου. και ευθέως απέπεσον από των οφθαλμών αυτού ωσεί λεπίδες, ανέβλεψε τε παραχρήμα. και αναστάς εβαπτίσθη, και λαβών τροφήν ενίσχυσε. εγένετο δε ο σαύλος μετά των εν λαμασκώ μαθητών ημέρας τινάς. και ευθέως εν ταις συναγωγαίς εκήρυσσε τον χριστόν, ότι ούτος εστίν ο υιός του θεού. εξίσταντο δε πάντες οι ακούοντες, και έλεγον. ουχ ούτος εστίν ο πορθήσας εν ιερουσαλήμ τους επικαλουμένους το όνομα τούτο, και ώδε εις τούτο εληλύθει, ίνα δεδεμένους αυτούς αγάγη επί τους αρχιερείς. παύλος δε μάλλον ενεδυναμούτο, και συνέχεε τους ιουδαίους τους κατοικούντας εν δαμασκώ, συμβιβάζων ότι ούτος εστίν ο χριστός. ως δε επληρούντο ημέραι ικαναί συνεβουλεύσαντο οι ιουδαίοι ανελείν αυτόν. εγνώσθη δε τω σαύλω η επιβουλή αυτών. παρετήρουν τε τας πύλας ημέρας τε και νυκτός, όπως αυτόν ανέλωσι. δαβόντες δε αυτόν οι μαθηταί νυκτός καθήκαν διά του τείχους, χαλάσαντες εν σπυρίδι. παραγενόμενος δε ο σαύλος εν ιερουσαλήμ επειράτο κολλάσθαι τοις μαθηταίς, και πάντες εφοβούντο αυτόν, μη πιστεύοντες ότι εστί μαθητής. βαρνάβας δε επιλαβόμενος αυτόν ήγαγε προς τους αποστόλους, και διηγήσατο αυτοίς πως εν τη οδώ είδε τον κύριον, και ότι ελάλησεν αυτώ, και πως εν δαμασκώ επαρρησιάσατο εν τω ονόματι του ιησού. και ην μετ αυτών εισπορευόμενος εις ιερουσαλήμ, και παρρησιαζόμενος εν τω ονόματι του κυρίου ιησού. ελάλει τε και συνεζήτει προς τους ελληνιστάς, οι δε επεχείρουν αυτόν ανελείν. επιγνόντες δε οι αδελφοί κατήγαγον αυτόν εις καισάρειαν, και εξαπέστειλαν αυτόν εις ταρσόν. αι μεν ουν εκκλησίαι καθ όλης της ιουδαίας και γαλιλαίας και σαμαρείας είχον ειρήνην, οι κοδομούμεναι και πορευόμεναι τω φόβω του κυρίου και τη παρακλήσει του αγίου πνεύματος επληθύνοντο. εγένετο δε πέτρον διερχόμενον διά πάντων, κατελθείν και προς τους αγίους τους κατοικούντας λύδαν. εύρε δε εκεί άνθρωπον τινά αινέαν ονόματι εξ ετών οκτώ κατακείμενον επί κραββάτω, ος ην παραλελυμένος. και είπεν αυτώ ο πέτρος. αινέα, ιάται σε ιησούς ο χριστός. ανάστηθι και στρώσον σεαυτώ. και ευθέως ανέστη. και είδον αυτόν πάντες οι κατοικούντες λύδαν και την σαρωνάν, οίτινες επέστρεψαν επί τον κύριον. εν ιόππη δε τις ην μαθήτρια ονόματι ταβιθά, η διερμηνευομένη λέγεται δορκάς. αύτη ην πλήρης αγαθών έργων και ελεημοσυνών ων εποίει. εγένετο δε εν ταις ημέραις εκείναις ασθενήσασαν αυτήν αποθανείν. λούσαντες δε αυτήν, έθηκαν εν υπερώω. εγγύς δε ούσης λύδης τη ιόππη, οι μαθηταί ακούσαντες ότι πέτρος εστίν εν αυτή, απέστειλαν δύο άνδρας προς αυτόν παρακαλούντες μη οκνήσαι διελθείν έως αυτών. αναστάς δε πέτρος συνήλθεν αυτοίς. ον παραγενόμενον ανήγαγον εις το υπερώον, και παρέστησαν αυτώ πάσαι αι χήραι κλαίουσαι και επιδεικνύμεναι χιτώνας και ιμάτια, όσα εποίει μετ αυτών ούσα η δορκάς. εκβαλών δε έξω πάντας ο πέτρος, θείς τα γόνατα προσηύξατο, και επιστρέψας προς το σώμα είπε. ταβιθά ανάστηθι. η δε ήνοιξε τους οφθαλμούς αυτής, και ιδούσα τον πέτρον ανεκάθισε. δους δε αυτή χείρα ανέστησεν αυτήν. φωνήσας δε τους αγίους και τας χήρας, παρέστησεν αυτήν ζώσαν. γνωστόν δε εγένετο καθ όλης της ιόππης, και πολλοί επίστευσαν επί τον κύριον. εγέεντο δε ημέρας ικανάς μείναι αυτόν εν ιόππη παρά τινί σίμωνι βυρσεί.

Ανήρ δε τις ην εν καισαρεία ονόματι κορνήλιος εκατοντάρχης, εκ σπείρης της καλουμένης ιταλικής, ευσεβής και φοβούμενος τον θεόν συν παντί τω οίκω αυτού, ποιών τε ελεημοσύνας πολλάς τω λαώ. και δεόμενος του θεού διαπαντός, είδεν εν οράματι φανερώς ως ώραν εννάτην της ημέρας άγγελον του θεού εισελθόντα προς αυτόν, και ειπόντα αυτώ. κορνήλιε. ο δε ατενίσας αυτώ και έμφοβος γενόμενος είπε. τι εστί κύριε. είπε δε αυτώ. αι προσευχαί σου και αι ελεημοσύναι σου ανέβησαν εις μνημόσυνον ενώπιον του θεού. και νυν πέμψον εις ιόππην άνδρας, και μετάπεμψαι σίμωνα τινά ος επικαλείται πέτρος. ούτος ξενίζεται παρά τινί σίμωνι βυρσεί, ω εστίν οικία παρά θάλασσαν. {} ως δε απήλθεν ο άγγελος ο λαλών τω κορνηλίω, φωνήσας δύο των οικετών αυτού και στρατιώτην ευσεβή των προσκαρτερούντων αυτώ, και εξηγησάμενος αυτοίς άπαντα, απέστειλεν αυτούς εις ιόππην. τη δε επαύριον οδοιπορούντων εκείνων και τη πόλει εγγιζόντων, ανέβη πέτρος επί το δώμα προσεύξασθαι περί ώραν έκτην. εγένετο δε πρόσπεινος και ήθελε γεύσασθαι. παρασκευαζόντων δε εκείνων, επέπεσεν επ αυτόν έκστασις, και θεωρεί τον ουρανόν ανεωγμένον και καταβαίνον επ αυτόν σκεύος τι ως οθόνην μεγάλην, τέσσαρσιν αρχαίς δεδεμένον, και καθιέμενον επί της γης, εν ω υπήρχε πάντα τα τετράποδα της γης και τα θηρία και τα ερπετά και τα πετεινά του ουρανού. και εγένετο φωνή προς αυτόν. αναστάς πέτρε, θύσον και φάγε. ο δε πέτρος είπε. μηδαμώς κύριε, ότι ουδέποτε έφαγον παν κοινόν η ακάθαρτον. και φωνή πάλιν εκδυτέρου προς αυτόν α ο θεός εκαθάρισε, συ μη κοίνου. τούτο δε εγένετο επί τρις, και πάλιν ανελήφθη το σκεύος εις τον ουρανόν. ως δε εν εαυτώ διηπόρει ο πέτρος τι αν είη το όραμα ο είδε, και ιδού οι άνδρες οι απεσταλμένοι από του κορνηλίου διερωτήσαντες και μαθόντες την οικίαν σίμωνος, επέστησαν επί τον πυλώνα, και φωνήσαντες επυνθάνοντο, ει σίμων επικαλούμενος πέτρος ενθάδε ξενίζεται. του δε πέτρου διενθυμουμένου περί του οράματος, είπεν αυτώ το πνεύμα. ιδού άνδρες τρείς ζητούσι σε. αλλά αναστάς κατάηθι και πορεύου συν αυτοίς, μηδέν διακρινόμενος, διότι εγώ απέσταλκα αυτούς. καταβάς δε πέτρος προς τους άνδρας τους απεσταλμένους από του κορνηλίου, είπε προς αυτούς. ιδού εγώ ειμί ον ζητείτε. τις η αιτία δι ην πάρεστε. οι δε είπον. κορνήλιος εκατοντάρχης ανήρ δίκαιος και φοβούμενος τον θεόν μαρτυρούμενος τε υπό όχλου του έθνους των ιουδαίων εχρηματίσθη υπό αγγέλου αγίου μεταπέμψασθαι σε εις τον οίκον αυτού, και ακούσαι ρήματα παρά σου. εισκαλεσάμενος ουν αυτούς εξένισε. τη δε επαύριον ο πέτρος εξήλθε συν αυτοίς, και τινές των αδελφών των από ιόππης συνήλθον αυτώ. και τη επαύριον εισήλθον εις την καισάρειαν. ο δε κορνήλιος ην προσδοκών αυτούς, συγκαλεσάμενος τους συγγενείς αυτού και τους αναγκαίους φίλους. ως δε εγένετο ελθείν τον πέτρον, συναντήσας αυτώ ο κορνήλιος πεσών επί τους πόδας προσεκύνησεν. ο δε πέτρος ήγειρεν αυτόν λέγων. ανάστηθι, καγώ αυτός άνθρωπος ειμί. και συνομιλών αυτώ εισήλθε, και ευρίσκει συνεληλυθότας πολλούς, έφη τε προς αυτούς. υμείς επίστασθε ως αθέμιτον εστίν ανδρί ιουδαίω κολλάσθαι η προσέρχεσθαι αλλοφύλω. και εμοί ο θεός έδειξε μηδένα κοινόν η ακάθαρτον λέγειν άνθρωπον, διό και αναντιρρήτως ήλθον μεταπεμφθείς. πυνθάνομαι ουν τίνι λόγω μετεπέμψασθε με. και ο κορνήλιος έφη. από τετάρτης ημέρας μέχρι ταύτης της ώρας ήμην νηστεύων, και την εννάτην ώραν προσευχόμενος εν τω οίκω μου, και ιδού ανήρ έστη ενώπιον μου εν εσθήτι λαμπρά, και φησί. κορνήλιε εισηκούσθη σου η προσευχή, και αι ελεημοσύναι σου εμνήσθησαν ενώπιον του θεού. πέμψον ουν εις ιόππην και μετακάλεσαι σίμωνα, ος επικαλείται πέτρος. ούτος ξενίζεται εν οικία σίμωνος βυρσέως παρά θάλασσαν, ος παραγενόμενος λαλήσει σοι. εξ αυτής ουν έπεμψα προς σε, συ τε καλώς εποίησας παραγενόμενος. νυν ουν πάντες ημείς ενώπιον του θεού πάρεσμεν, ακούσαι πάντα τα προστεταγμένα σοι υπό του θεού. ανοίξας δε πέτρος το στόμα είπεν. επ αληθείας καταλαμβάνομαι ότι ουκ εστί προσωπολήπτης ο θεός, αλλ εν παντί έθνει ο φοβούμενος αυτόν και εργαζόμενος δικαιοσύνην, δεκτός αυτώ εστί. τον λόγον ον απέστειλε τοις υιοίς ισραήλ, ευαγγελιζόμενος ειρήνην διά ιησού χριστού. ούτος εστί πάντων κύριος. υμείς οίδατε το γενόμενον ρήμα καθ όλης της ιουδαίας, αρξάμενον από της γαλιλαίας μετά το βάπτισμα ο εκήρυξεν ιωάννης ιησούν τον από ναζαρέτ, ως έχρισεν αυτόν ο θεός πνεύματι αγίω και δυνάμει, ος διήλθεν ευεργετών και ιώμενος πάντας τους καταδυναστευομένους υπό του διαβόλου, ότι ο θεός ην μετ αυτού. και ημείς εσμέν μάρτυρες πάντων ων εποίησεν εν τε τη χώρα των ιουδαίων και εν ιερουσαλήμ, ον και ανείλον κρεμάσαντες επί ξύλου. τούτον ο θεός ήγειρε τη τρίτη ημέρα, και έδωκεν αυτόν εμφανή γενέσθαι ου παντί τω λαώ, αλλά μάρτυσι τοις προκεχειροτονημένοις υπό του θεού, ημίν οίτινες συνεφάγομεν και συνεπίομεν αυτώ μετά το αναστήναι αυτόν εκ νεκρών. και παρήγγειλεν ημίν κηρύξαι τω λαώ, και διαμαρτυρασθαι ότι αυτός εστίν ο πρισμένος υπό του θεού κριτής ζώντων και νεκρών. τούτω πάντες οι προφήται μαρτυρούσιν άφεσιν αμαρτιών λαβείν διά του ονόματος αυτού πάντα τον πιστεύοντα εις αυτόν. έτι λαλούντος του πέτρου τα ρήματα ταύτα, επέπεσε το πνεύμα το άγιον επί πάντα τους ακούοντας τον λόγον. και εξέστησαν οι εκ περιτομής πιστοί όσοι συνήλθον τω πέτρω, ότι και επί τα έθνη η δωρεά του αγίου πνεύματος εκκέχυται. ήκουον γαρ αυτών λαλούντων γλώσσαις, και μεγαλυνόντων τον θεόν. τότε απεκρίθη ο πέτρος. μήτι το ύδωρ κωλύσαι δύναται τις του μη βαπτισθήναι τούτους, οίτινες το πνεύμα το άγιον έλαβον καθώς και ημείς. προσέταξε τε αυτούς βαπτισθήναι εν τω ονόματι του κυρίου ιησού. τότε ηρώτησαν αυτόν επιμείναι ημέρας τινάς.

Ηκουσαν δε οι απόστολοι και οι αδελφοί οι όντες κατά την ιουδαίαν, ότι και τα έθνη εδέξαντο τον λόγον του θεού. και ότε ανέβη πέτρος εις ιεροσόλυμα διεκρίνοντο προς αυτόν οι εκ περιτομής λέγοντες. ότι προς άνδρας ακροβυστίαν έχοντας εισήλθες και συνεφαγες αυτοίς αρξάμενος δε ο πέτρος εξετίθετο αυτοίς καθεξής λέγων. εγώ ήμην εν πόλει ιόππη προσευχόμενος, και είδον εν εκστάσει όραμα καταβαίνον σκεύος τι ως οθόνην μεγάλην, τέσσαρσιν αρχαίς καθιεμένην εκ του ουρανού, και ήλθεν άχρις εμού. εις ην ατενίσας κατενόουν, και είδον τα τετράποδα της γης και τα θηρία και τα ερπετά και τα πετεινά του ουρανού. ήκουσα δε φωνής λεγούσης μοι. αναστάς πέτρε θύσον και φάγε. είπον δε μηδαμώς κύριε, ότι παν κοινόν η ακάθαρτον ουδέποτε εισήλθεν εις το στόμα μου. απεκρίθη δε μοι φωνή εκδευτέρου εκ του ουρανού. α ο θεός εκαθάρισε, συ μη κοίνου. τούτο δε εγένετο επί τρις, και πάλιν ανεσπάσθη άπαντα εις τον ουρανόν. και ιδού εξ αυτής τρεις άνδρες επέστησαν επί την οικίαν εν η ήμην, απεσταλμένοι από καισαρείας προς με. είπε δε μοι το πνεύμα συνελθείν αυτοίς μηδέν διακρινόμενον. ήλθον δε συν εμοί και οι εξ αδελφοί ούτοι, και εισήλθομεν εις τον οίκον του ανδρός. απήγγειλε τε ημίν πως είδε τον άγγελον εν τω οίκω αυτού σταθέντα και ειπόντα αυτώ. απόστειλον εις ιόππην άνδρας και μετάπεμψαι σίμωνα τον επικαλούμενον πέτρον, ος λαλήσει ρήματα προς σε, εν οις σωθήση συ και πας ο οίκος σου. εν δε τω άρξασθαι με λαλείν, επέπεσε το πνεύμα το άγιον επ αυτούς, ώσπερ και εφ ημάς εν αρχή. εμνήσθην δε του ρήματος κυρίου ως έλεγεν. ιωάννης μεν εβάπτισεν ύδατι, υμείς δε βαπτισθήσεσθε εν πνεύματι αγίω. ει ουν την ίσην δωρεάν έδωκεν αυτοίς ο θεός, ως και ημίν πιστεύσασιν επί τον κύριον ιησούν χριστόν, εγώ δε τις ήμην δυνατός κωλύσαι τον θεόν. ακούσαντες δε ταύτα ησύχασαν, και εδόξαζον τον θεόν λέγοντες. άραγε και τοις έθνεσιν ο θεός την μετάνοιαν έδωκεν εις ζωήν. οι μεν ουν διασπαρέντες από της θλίψεως της γενομένης επί στεφάνω, διήλθον έως φοινίκης και κύπρου και αντιοχείας, μηδενί λαλούντες τον λόγον ειμή μόνον ιουδαίοις. ήσαν δε τινές εξ αυτών άνδρες κύπριοι και κυρηναίοι, οίτινες εισελθόντες εις αντιόχειαν ελάλουν προς τους ελληνιστάς ευαγγελιζόμενοι τον κύριον ιησούν. και ην χειρ κυρίου μετ αυτών του ιάσθαι αυτούς. πολύς τε αριθμός πιστεύσας επέστρεψεν επί τον κύριον. ηκούσθη δε ο λόγος εις τα ώτα της εκκλησίας της εν ιεροσολύμοις περί αυτών, και εξαπέστειλαν βαρνάβαν διελθείν εις αντιόχειαν. ος παραγενόμενος και ιδών την χάριν του θεού, εχάρη, και παρεκάλει πάντας τη προθέσει της καρδίας προσμένειν τω κυρίω, ότι ην ανήρ αγαθός και πλήρης πνεύματος αγίου και πίστεως, και προσετέθη όχλος ικανός τω κυρίω. εξήλθε δε εις ταρσόν ο βαρνάβας αναζητήσαι σαύλον, και ευρών αυτόν ήγαγεν αυτόν εις αντιόχειαν. εγένετο δε αυτούς ενιαυτόν όλον συναχθήναι εν τη εκκλησία, και διδάξαι όχλον ικανόν, χρηματίσαι τε πρώτων εν αντιοχεία τους μαθητάς χριστιανούς. εν ταύταις δε ταις ημέραις κατήλθον από ιεροσολύμων προφήται εις αντιόχειαν, αναστάς δε εις εξ αυτών ονόματι άγαβος, εσήμανε διά του πνεύματος λιμόν μέγαν μέλλειν έσεσθαι εφ όλην την οικουμένην, όστις και εγένετο επί κλαυδίου καίσαρος. των δε μαθητών καθώς ευπορείτο τις ώρισαν έκαστος αυτών εις διακονίαν πέμψαι τοις κατοικούσιν εν τη ιουδαία αδελφοίς, ο και εποίησαν, αποστείλαντες προς τους πρεσβυτέρους διά χειρός βαρνάβα και σαύλου.

Κατ εκείνον δε τον καιρόν επέβαλεν ηρώδης ο βασιλεύς τας χείρας κακώσαι τινάς των από της εκκλησίας. ανείλε δε ιάκωβον τον αδελφόν ιωάννου μαχαίρα. και ιδών ότι αρεστόν εστί τοις ιουδαίοις, προσέθετο συλλαβείν και πέτρον. ήσαν δε ημέραι των αζύμων. ον και πιάσας, έθετο εις φυλακήν, παραδούς τέσσαρσι τετραδίοις στρατιωτών φυλάσσειν αυτόν, βουλόμενος μετά το πάσχα αναγαγείν αυτόν τω λαώ. ο μεν ουν πέτρος ετηρείτο εν τη φυλακή. προσευχή δε ην εκτενής γινομένη υπό της εκκλησίας προς τον θεόν περί αυτού. ότε δε έμελλε προαγαγείν αυτόν ο ηρώδης, τη νυκτί εκείνη ην ο πέτρος κοιμώνεος μεταξύ δύο στρατιωτών, δεδεμένος αλύσεσι δυσί. φύλακες τε προ της θύρας ετήρουν την φυλακήν. και ιδού άγγελος κυρίου επέστη και φως έλαμψεν εν τω οικήματι, πατάξας δε την πλευράν του πέτρου ήγειρεν αυτόν λέγων. ανάστα εν τάχει. και εξέπεσον αυτού αι αλύσεις εκ των χειρών. είπε τε ο άγγελος προς αυτόν. περίζωσαι και υπόδησαι τα σανδάλια σου. εποίησε δε ούτως. και λέγει αυτώ. περιβαλού το ιμάτιον σου και ακολούθει μοι. και εξελθών ηκολούθει αυτώ, και ουκ ήδει ότι αληθές εστί το γενόμενον διά του αγγέλου. εδόκει δε όραμα βλέπειν. διελθόντες δε πρώτην φυλακήν και δευτέραν ήλθον επί την πύλην την σιδηράν την φέρουσαν εις την πόλιν, ήτις αυτομάτη ηνοίχθη αυτοίς. και εξελθόντες προήλθον ρύμην μίαν, και ευθέως απέστη ο άγγελος απ αυτού. και ο πέτρος γφενόμενος εν εαυτώ είπε. νυν οίδα αληθώς ότι εξαπέστειλε κύριος τον άγγελον αυτού και εξείλετο με εκ χειρός ηρώδου και πάσης προσδοκίας του λαού των ιουδαίων. συνιδών τε ήλθεν επί την οικίαν μαρίας της μητρός ιωάννου του επικαλουμένου μάρκου, ου ήσαν ικανοί συνηθροισμένοι αδελφοί και προσευχόμενοι. κρούσαντος δε του πέτρου την θύραν του πυλώνος προσήλθε παιδίσκη υπακούσαι, ονόματι ρόδη, και επιγνούσα την φωνήν του πέτρου, από της χαράς ουκ ήνοιξε τον πυλώνα, εισδραμούσα δε απήγγειλεν εστάναι τον πέτρον προ του πυλώνος. οι δε προς αυτήν είπον. μαίνη. η δε διϊσχυρίζετο ούτως έχειν. οι δε έλεγον. ο άγγελος αυτού εστίν. ο δε πέτρος επέμενε κρούων. ανοίξαντες δε είδον αυτόν και εξέστησαν. κατασείσας δε αυτοίς τη χειρί σιγάν, διηγήσατο αυτοίς πως ο κύριος αυτόν εξήγαγεν εκ της φυλακής, είπε δε. απαγγείλατε ιακώβω και τοις αδελφοίς ταύτα, και εξελθών επορεύθη εις έτερον τόπον. γενομένης δε ημέρας ην τάραχος ουκ ολίγος εν τοις στρατιώταις τι άρα ο πέτρος εγένετο. ηρώδης τε επιζητήσας αυτόν και μη ευρών ανακρίνας τους φύλακας, εκέλευσεν απαχθήναι. και κατελθών από της ιουδαίας εις την καισάρειαν διέτριβεν. ην δε ο ηρώδης θυμομαχών τυρίοις και σιδωνίοις. ομοθυμαδόν δε παρήσαν προς αυτόν, και πείσαντες βλάστον τον επί του κοιτώνος του βασιλέως, ητούντο ειρήνην, διά το τρέφεσθαι αυτών την χώραν από της βασιλικής. τακτή δε ημέρα ο ηρώδης ενδυσάμενος εσθήτα βασιλικήν και καθίσας επί του βήματος, εδημηγόρει προς αυτούς. ο δε δήμος επεφώνει φωνή θεού και ουκ ανθρώπου. παραχρήμα δε επάταξεν αυτόν άγγελος κυρίου, ανθ ων ουκ έδωκε δόξαν τω θεώ, και γενόμενος σκωληκώβρωτος εξέψυξεν. ο δε λόγος του θεού ηύξανε και επληθύνετο. βαρνάβας δε κάι σαύλος υπέστρεψαν εξ ιερουσαλήμ εις αντιόχειαν πληρώσαντες την διακονίαν, συμπαραλαβόντες και ιωάννην τον επικληθέντα μάρκον.

Ησαν δε τινές εν αντιοχεία κατά την ούσαν εκκλησίαν προφήται και διδάσκαλοι, ο τε βαρνάβας και συμεών ο καλούμενος νίγερ, και λούκιος ο κυρηναίος, μαναήν τε ηρώδου του τετράρχου σύντροφος και σαύλος. λειτουργούντων δε αυτών τω κυρίω και νηστευόντων, είπε το πνεύμα το άγιον. αφορίσατε δη μοι τον βαρνάβαν και τον σαύλον εις το έργον ο προσκέκλημαι αυτούς. τότε νηστεύσαντες και προσευξάμενοι και επιθέντες τας χείρας αυτοίς, απέλυσαν. ούτοι μεν ουν εκπεμφθέντες υπό του πνεύματος του αγίου, κατήλθον εις την σελεύκειαν, εκείθεν τε απέπλευσαν εις την κύπρον, και γενόμενοι εν σαλαμίνι, κατήγγελλον τον λόγον του θεού εν ταις συναγωγαίς των ιουδαίων. είχον δε και ιωάννην υπηρέτην. διελθόντες δε την νήσον άχρι πάφου, εύρον τινά μάγον ψευδοπροφήτην ιουδαίον, ω όνομα βαριησούς, ος ην συν τω ανθυπάτω σεργίω παύλω ανδρί συνετώ. ούτος προσκαλεσάμενος βαρνάβαν και σαύλον επεζήτησεν ακούσαι τον λόγον του θεού. ανθίστατο δε αυτοίς ελύμας ο μάγος, ούτως γαρ μεθερμηνεύεται το όνομα αυτού, ζητών διαστρέψαι τον ανθύπατον από της πίστεως. σαύλος δε ο και παύλος πλησθείς πνεύματος αγίου και ατενίσας εις αυτόν είπεν. ω πλήρης παντός δόλου και πάσης ραδιουργίας υιέ διαβόλου εχθρέ πάσης δικαιοσύνης, ου παύση διαστρέφων τας οδούς κυρίου τας ευθείας, και νυν ιδού χειρ κυρίου επί σε, και έση τυφλός μη βλέπων τον ήλιον άχρι καιρού, παραχρήμα δε επέπεσεν επ αυτόν αχλύς και σκότος, και περιάγων εζήτει χειραγωγούς. τότε ιδών ο ανθύπατος το γεγονός επίστευσεν, εκπλησσόμενος επί τη διδαχή του κυρίου. αναχθέντες δε από της πάφου οι περί τον παύλον, ήλθον εις πέργην της παμφυλίας. ιωάννης δε αποχωρήσας απ αυτών, υπέστρεψεν εις ιερουσαλήμ. αυτοί δε διελθόντες από της πέργης, παρεγένοντο εις αντιόχειαν της πισιδίας, και εισελθόντες εις την συναγωγήν τη ημέρα των σαββάτων εκάθισαν. μετά δε την ανάγνωσιν του νόμου και των προφητών απέστειλαν οι αρχισυνάγωγοι προς αυτούς λέγοντες. άνδρες αδελφοί ει εστί λόγος εν υμίν παρακλήσεως προς τον λαόν, λέγετε. αναστάς δε παύλος και κατασείσας τη χειρί, είπεν. άνδρες ισραηλίται και οι φοβούμενοι τον θεόν ακούσατε. ο θεός του λαού τούτου ισραήλ εξελέξατο τους πατέρας ημών, και τον λαόν ύψωσεν εν γη αιγύπτω, και μετά βραχίονος υψηλού εξήγαγεν αυτούς εξ αυτής, και ως τεσσαρακονταετή χρόνον ετροποφόρησεν αυτούς εν τη ερήμω. και καθελών έθνη επτά εν γη χαναάν, κατεκληροδότησεν αυτοίς την γην αυτών. και μετά ταύτα ως έτεσι τετρακοσίοις και πεντήκοντα, έδωκε κριτάς έως σαμουήλ του προφήτου, κακείθεν ητήσαντο βασιλέα, και έδωκεν αυτοίς ο θεός τον σαούλ υιόν κις άνδρα εκ φυλής βενιαμίν, έτη τεσσαράκοντα. και μεταστήσας αυτόν, ήγειρεν αυτοίς τον δαυίδ εις βασιλέα, ω και είπε μαρτυρήσας. εύρον δαυίδ τον του ιεσσαί άνδρα κατά την καρδίαν μου, ος ποιήσει πάντα τα θελήματα μου. τούτου ο θεός από του σπέρματος κατ επαγγελίαν ήγειρε τω ισραήλ σωτήρα ιησούν, προκηρύξαντος ιωάννου προ προσώπου της εισόδου αυτού βάπτισμα μετανοίας παντί τω λαώ του ισραήλ. ως δε επλήρου ο ιωάννης τον δρόμον έλεγε. τίνα με υπονοείτε είναι, ουκ ειμί εγώ, αλλ ιδού έρχεται μετ εμέ, ου ουκ ειμί άξιος το υπόδημα των ποδών λύσαι. άνδρες αδελφοί υιοί γένους αβραάμ και οι εν υμίν φοβούμενοι τον θεόν, υμίν ο λόγος της σωτηρίας ταύτης απεστάλη. οι γαρ κατοικούντες ιερουσαλήμ και οι άρχοντες αυτών τούτον αγνοήσαντες και τας φωνάς των προφητών τας κατά παν σάββατον αναγινωσκομένας, κρίναντες επλήρωσαν. και μηδεμίαν αιτίαν θανάτου ευρόντες, ητήσαντο πιλάτον αναιρεθήναι αυτόν. ως δε ετέλεσαν πάντα τα περί αυτού γεγραμμένα, καθελόντες από του ξύλου, έθηκαν εις μνημείον. ο δε θεός ήγειρεν αυτόν εκ νεκρών, ος ώφθη επί ημέρας πλείους τοις συναναβάσιν αυτώ από της γαλιλαίας εις ιερουσαλήμ, οίτινες εισί μάρτυρες αυτού προς τον λαόν. και ημείς υμάς ευαγγελιζόμεθα την προς τους πατέρας επαγγελίαν γενομένην, ότι ταύτην ο θεός εκπεπλήρωκε τοις τέκνοις αυτών ημίν, αναστήσας ιησούν ως και εν τω ψαλμώ τω δευτέρω γέγραπται. υιός μου ει συ, εγώ σήμερον γεγέννηκα σε. ότι δε ανέστησεν αυτόν εκ νεκρών μηκέτι μέλλοντα υποστρέψειν αυτόν εις διαφθοράν, ούτως είρηκεν. {ό}τι δώσω υμίν τα όσια δαυίδ τα πιστά. διό και εν ετέρω λέγει. ου δώσεις τον όσιον σου ιδείν διαφθοράν. δαυίδ μεν γαρ ιδία γενεά υπηρετήσας τη του θεού βουλή εκοιμήθη, και προσετέθη προς τους πατέρας αυτού, και είδε διαφθοράν. ον δε ο θεός ήγειρεν, ουκ είδε διαφθοράν. γνωστόν ουν έστω υμίν άνδρες αδελφοί ότι διά τούτου υμίν άφεσις αμαρτιών καταγγέλλεται. και από πάντων ων ουκ ηδυνήθητε εν τω νόμω μωσέως δικαιωθήναι, εν τούτω πας ο πιστεύων δικαιούται. βλέπετε ουν μη επέλθοι εφ υμάς το ειρημένον εν τοις προφήταις. ίδετε οι καταφρονηταί και θαυμάσατε και επιβλέψατε και αφανίσθητε. ότι έργον εγώ εργάζομαι εν ταις ημέραις υμών, ο ουμή πιστεύσητε εάν τις εκδιηγήται υμίν. εξιόντων δε αυτών εκ της συναγωγής των ιουδαίων, παρεκάλουν τα έθνη εις το μεταξύ σάββατον λαληθήναι αυτοίς τα αυτά ρήματα. λυθείσης δε της συναγωγής ηκολούθησαν πολλοί των ιουδαίων και των σεβομένων προσηλύτων τω παύλω και τω βαρνάβα, οίτινες προσλαλούντες αυτοίς έπειθον αυτούς επιμένειν τη χάριτι του θεού. τω τε ερχομένω σαββάτω σχεδόν πάσα η πόλις συνήχθη ακούσαι τον λόγον του θεού. ιδόντες δε οι ιουδαίοι τους όχλους, επλήσθησαν ζήλου, και αντέλεγον τοις υπό του παύλου λεγομένοις αντιλέγοντες και βλασφημούντες. παρρησιασάμενοι δε ο παύλος και ο βαρνάβας είπον. υμίν ην αναγκαίον πρώτον λαληθήναι τον λόγον του θεού, επειδή δε απωθείσθε αυτόν, και ουκ αξίους κρίνετε εαυτούς της αιωνίου ζωής, ιδού στρεφόμεθα εις τα έθνη. ούτω γαρ εντέταλται ημίν ο κύριος. τέθεικα σε εις φως εθνών, του είναι σε εις σωτηρίαν έως εσχάτου της γης. ακούοντα δε τα έθνη έχαιρε, και εδόξαζον τον λόγον του κυρίου, και επίστευσαν όσοι ήσαν τεταγμεν´νοι εις ζωήν αιώνιον. διεφέρετο δε ο λόγος του κυρίου δι όλης της χώρας. οι δε ιουδαίοι, παρώτρυναν τας σεβομένας γυναίκας και τας ευσχήμονας και τους πρώτους της πόλεως και επήγειραν διωγμόν επί τον παύλον και τον βαρνάβαν, και εξέβαλον αυτούς από των ορίων αυτών. οι δε εκτιναξάμενοι τον κονιορτόν των ποδών αυτών επ αυτούς, ήλθον εις ικόνιον. οι δε μαθηταί επληρούντο χαράς και πνεύματος αγίου.

Εγένετο δε εν ικονίω κατά το αυτό εισελθείν αυτούς εις την συναγωγήν των ιουδαίων, και λαλήσαι ούτως, ώστε πιστεύσαι ιουδαίων τε και ελλήνων πολύ πλήθος. οι δε απειθούντες ιουδαίοι επήγειραν και εκάκωσαν τας ψυχάς των εθνών κατά των αδελφών. ικανόν μεν ουν χρόνον διέτριψαν παρρησιαζόμενοι επί τω κυρίω τω μαρτυρούντι τω λόγω της χάριτος αυτού, διδόντι σημεία και τέρατα γίνεσθαι διά των χειρών αυτών. εσχίσθη δε το πλήθος της πόλεως, και οι μεν ήσαν συν τοις ιουδαίοις, οι δε σύν τοις αποστόλοις. ως δε εγένετο ορμή των εθνών τε και ιουδαίων συν τοις άρχουσιν αυτών υβρίσαι και λιθοβολήσαι αυτούς, συνιδόντες κατέφυγον εις τας πόλεις της λυκαονίας λύστραν και δέρβην και την περίχωρον, κακεί ήσαν ευαγγελιζόμενοι. {} και τις ανήρ εν λύστροις αδύνατος τοις ποσίν, εκάθητο χωλός εκ κοιλίας μητρός αυτού υπάρχων. ος ουδέποτε περιπεπατήκει. ούτος ήκουε του παύλου λαλούντος. ος ατενίσας αυτώ και ιδών ότι πίστιν έχει του σωθήναι, είπε μεγάλη τη φωνή. σοι λέγω εν τω ονόματι του κυρίου ιησού χριστού. ανάστηθι επί τους πόδας σου ορθός. και ήλλετο και περιεπάτει. οι δε όχλοι ιδόντες ο εποίησεν ο παύλος, επήραν την φωνήν αυτών λυκαονιστί, λέγοντες. οι θεοί ομοιωθέντες ανθρώποις κατέβησαν προς ημάς. εκάλουν τε τον μεν βαρνάβαν δία, τον δε παύλον ερμήν, επειδή αυτός ην ο ηγούμενος του λόγου. ο δε ιερεύς του διός του όντος προ της πόλεως αυτών ταύρους και στέμματα επί τους πυλώνας ενέγκας συν τοις όχλοις, ήθελε θύειν. ακούσαντες δε οι απόστολοι βαρνάβας και παύλος, διαρρήξαντες τα ιμάτια αυτών εισεπήδησαν εις τον όχλον κράζοντες και λέγοντες. άνδρες τι ταύτα ποιείτε. και ημείς ομοιοπαθείς εσμέν υμίν άνθρωποι ευαγγελιζόμενοι υμάς από τούτων των ματαίων επιστρέφειν επί τον θεόν τον ζώντα, ος εποίησε τον ουρανόν και την γην και την θάλασσαν και πάντα τα εν αυτοίς, ος εν ταις παρωχημέναις γενεαίς είασε πάντα τα έθνη πορεύεσθαι ταις οδοίς αυτών. καίτοιγε ουκ αμάρτυρον εαυτόν αφήκεν αγαθοποιών, ουρανόθεν ημίν υετούς διδούς και καιρούς καρποφόρους, εμπιπλών τροφής και ευφροσύνης τας καρδίας ημών. και ταύτα λέγοντες μόλις κατέπαυσαν τους όχλους του μη θύειν αυτοίς. διατριβόντων δε αυτών και διδασκόντων, επήλθον από αντιοχείας και ικονίου ιουδαίοι, και πείσαντες τους όχλους και λιθάσαντες τον παύλον έσυραν έξω της πόλεως, νομίσαντες αυτόν τεθνάναι. κυκλωσάντων δε αυτών των μαθητών, αναστάς εισήλθεν εις την πόλιν, και τη επαύριον εξήλθε συν τω βαρνάβα εις δέρβην. ευαγγελισάμενοι τε την πόλιν εκείνην και μαθητεύσαντες ικανούς, υπέστρεψαν εις την λύστραν και ικόνιον και αντιόχειαν, επιστηρίζοντες τας ψυχάς των μαθητών παρακαλούντες εμμένειν τη πίστει, και ότι διά πολλών θλίψεων δει ημάς εισελθείν εις την βασιλείαν του θεού. χειροτονήσαντες δε αυτοίς πρεσβυτέρους κατ εκκλησίαν προσευξάμενοι μετά νηστειών παρέθεντο αυτούς τω κυρίω, εις ον πεπιστεύκεισαν. και διελθόντες την πισιδίαν ήλθον εις παμφυλίαν, και λαλήσαντες εν πέργη τον λόγον, κατέβησαν εις αττάλειαν, κακείθεν απέπλευσαν εις αντιόχειαν, όθεν ήσαν παραδεδομένοι τη χάριτι του θεού εις το έργον ο επλήρωσαν. παραγενόμενοι δε και συναγαγόντες την εκκλησίαν, ανήγγειλαν όσα εποίησεν ο θεός μετ αυτών, και ότι ήνοιξε τοις έθνεσι θύραν πίστεως. διέτριβον δε εκεί χρόνον ουκ ολίγον συν τοις μαθηταίς.

Και τινές κατελθόντες από της ιουδαίας εδίδασκον τους αδελφούς, ότι εάν μη περιτέμνησθε τω έθει μωυσέος, ου δύνασθε σωθήναι. γενομένης ουν στάσεως και ζητήσεως ουκ ολίγης τω παύλω και τω βαρνάβα προς αυτούς, έταξαν αναβαίνειν παύλον και βαρνάβαν και τινάς άλλους εξ αυτών προς τους αποστόλους και πρεσβυτέρους εις ιερουσαλήμ περί του ζητήματος τούτου. οι μεν ουν προπεμφθέντες υπό της εκκλησίας, διήρχοντο την φοινίκην και σαμάρειαν, εκδιηγούμενοι την επιστροφήν των εθνών, και εποίουν χαράν μεγάλην πάσι τοις αδελφοίς. παραγενόμενοι δε εις ιερουσαλήμ, απεδέχθησαν υπό της εκκλησίας και των αποστόλων και των πρεσβυτέρων, ανήγγειλαν τε όσα ο θεός εποίησε μετ αυτών. εξανέστησαν δε τινές των από της αιρέσεως των φαρισαίων πεπιστευκότες λέγοντες, ότι δει περιτέμνειν αυτούς, παραγγέλλειν τε τηρείν τον νόμον μωσέως. συνήχθησαν δε οι απόστολοι και οι πρεσβύτεροι ιδείν περί του λόγου τούτου. πολλής δε συζητήσεως γενομένης, αναστάς πέτρος είπε προς αυτούς. άνδρες αδελφοί υμείς επίστασθε ότι αφ ημερών αρχαίων ο θεός εν ημίν εξελέξατο διά του στόματος μου ακούσαι τα έθνη τον λόγον του ευαγγελίου και πιστεύσαι. και ο καρδιογνώστης θεός εμαρτύρησεν αυτοίς, δους αυτοίς το πνεύμα το άγιον καθώς και ημίν, και ουδέν διέκρινε μεταξύ ημών τε και αυτών, τη πίστει καθαρίσας τας καρδίας αυτών. νυν ουν τι πειράζετε τον θεόν επιθείναι ζυγόν επί τον τράχηλον των μαθητών, ον ούτε οι πατέρες ημών ούτε ημείς ισχύσαμεν βαστάσαι. αλλά διά της χάριτος του κυρίου ιησού χριστού πιστεύομεν σωθήναι καθ ον τρόπον κακείνοι. εσίγησε δε το πλήθος άπαν, και ήκουον βαρνάβα και παύλου εξηγουμένων όσα εποίησεν ο θεός σημεία και τέρατα εν τοις έθνεσι δι αυτών. μετά δε το σιγήσαι αυτούς, απεκρίθη ιάκωβος λέγων. άνδρες αδελφοί ακούσατε μου, συμεών εξηγήσατο καθώς πρώτον ο θεός επεσκέψατο λαβείν εξ εθνών λαόν επί τω ονόματι αυτού, και τούτω συμφωνούσιν οι λόγοι των προφητών, καθώς γέγραπται. μετά ταύτα αναστρέψω και ανοίκοδομήσω την σκηνήν δαυίδ την πεπτωκυίαν, και τα κατεσκαμμένα αυτής ανοικοδομήσω, και ανορθώσω αυτήν, όπως αν εκζητήσωσιν οι κατάλοιποι των ανθρώπων τον κύριον, και πάντα τα έθνη εφ ους επικέκληται το όνομα μου επ αυτούς, λέγει κύριος ο ποιών πάντα ταύτα, α εστί γνωστά απ αιώνος αυτώ. διό εγώ κρίνω μη παρενοχλείν τοις από των εθνών επιστρέφουσιν επί τον θεόν, αλλά επιστείλαι αυτοίς του απέχεσθαι από των αλισγημάτων των ειδώλων, και της πορνείας, και του πνικτού και του αίματος. μωυσής γαρ εκ γενεών αρχαίων κατά πόλιν τους κηρύσσοντας αυτόν έχει εν ταις συναγωγαίς, κατά παν σάββατον αναγινωσκόμενος. τότε έδοξε τοις αποστόλοις και τοις πρεσβυτέροις συν όλη τη εκκλησία εκλεξαμένους άνδρας εξ αυτών πέμψαι εις αντιόχειαν συν παύλω και βαρνάβα, ιούδαν τον επικαλούμενον βαρσαββάν και σίλαν άνδρας ηγουμένους εν τοις αδελφοί, γράψαντες διά χειρός αυτών τάδε. οι απόστολοι και οι πρεσβύτεροι και οι αδελφοί τοις κατά την αντιόχειαν και συρίαν και κιλικίαν αδελφοίς τοις εξ εθνών, χαίρειν. επειδή ηκούσαμεν ότι τινές εξελθόντες ετάραξαν υμάς λόγοις ανασκευάζοντες τας ψυχάς υμών, λέγοντες περιτέμνεσθαι και τηρείν τον νόμον, οις ου διεστείλάμεθα, έδοξεν ημίν γενομένοις ομοθυμαδόν εκλεξαμένοις άνδρας πέμψαι προς υμάς συν τοις αγαπητοίς ημών βαρνάβα και παύλου, ανθρώποις παραδεδωκόσι τας ψυχάς αυτών υπέρ του ονόματος του κυρίου ημών ιησού χριστού. απεστάλκαμεν ουν ιούδαν και σίλαν, και αυτούς διά λόγου απαγγέλλοντας τα αυτά. έδοξε γαρ τω αγίω πνεύματι και ημίν μηδέν πλέον επιτίθεσθαι υμίν βάρος, πλην των επάναγκες τούτων, απέχεσθαι ειδωλοθύτων, και αίματος και πνικτού, και πορνείας, και όσα μη θέλετε εαυτοίς γίνεσθαι, ετέροις μη ποιείτε. εξ ων διατηρούντες εαυτούς, ευ πράξατε. έρρωσθε. οι μεν ουν απολυθέντες ήλθον εις αντιόχειαν, και συναγαγόντες το πλήθος επέδωκαν την επιστολήν. αναγνόντες δε εχάρησαν επί τη παρακλήσει. ιούδας τε και σίλας και αυτοί προφήται όντες, διά λόγου πολλού παρεκάλεσαν τους αδελφού, και επεστήριξαν. ποιήσαντες δε χρόνον απελύθησαν μετ ειρήνης από των αδελφών προς τους αποστόλους. έδοξε δε τω σίλα επιμείναι αυτόθι. παύλος δε και βαρνάβας διέτριβον εν αντιοχεία, διδάσκοντες και ευαγγελιζόμενοι μετά και ετέρων πολλών τον λόγον του κυρίου. μετά δε τινάς ημέρας είπε παύλος προς βαρνάβαν. επιστρέψαντες δη επισκεψώμεθα τους αδελφούς ημών κατά πάσαν πόλιν εν αίς κατηγγείλαμεν τον λόγον του κυρίου, πως έχουσι. βαρνάβας δε εβουλεύσατο συμπαραλαβείν τον ιωάννην τον καλούμενον μάρκον. παύλος δε ηξίου τον αποστάντα απ αυτών από παμφυλίας και μη συνελθόντα αυτοίς εις το έργον, μη συμπαραλαβείν τούτον. εγένετο ουν παροξυσμός, ώστε αποχωρισθήναι αυτούς απ αλλήλων, τον τε βαρνάβαν παραλαβόντα τον μάρκον εκπλεύσαι εις κύπρον, παύλος δε επιλεξάμενος σίλαν εξήλθεν παραδοθείς τη χάριτι του θεού υπό των αδελφών. διήρχετο δε την συρίαν και κιλικίαν, επιστηρίζων τας εκκλησίας. {}

Κατήντησε δε εις δέρβην και λύστραν. και ιδού μαθητής τις ην ονόματι τιμόθεος, υιός γυναικός τινός ιουδαίας πιστής, πατρός δε έλληνος. ος εμαρτυρείτο υπό των εν λύστροις και ικονίω αδελφών. τούτον ηθέλησεν ο παύλος συν αυτώ εξελθείν, και λαβών περιέτεμεν αυτόν διά τους ιουδαίους τους όντας εν τοις τόποις εκείνοις. ήδεισαν γαρ άπαντες τον πατέρα αυτού, ότι έλλην υπήρχεν. ως δε επορεύοντο τας πόλεις, παρεδίδουν αυτοίς φυλάσσειν τα δόγματα τα κεκριμένα υπό των αποστόλων και των πρεσβυτέρων των εν ιερουσαλήμ. αι μεν ουν εκκλησίαι εστερεούντο τη πίστει, και επερίσσευον τω αριθμώ καθημέραν. διελθόντες δε την φρυγίαν και την γαλατικήν χώραν κωλυθέντες υπό του αγίου πνεύματος λαλήσαι τον λόγον εν τη ασία, ελθόντες κατά την μυσίαν επείραζον κατά την βιθυνίαν πορεύεσθαι, και ουκ είασεν αυτούς το πνεύμα. παρελθόντες δε την μυσίαν κατέβησαν εις τρωάδα, και όραμα διά τηνς νυκτός ώφθη τω παύλω. ανήρ τις ην μακεδών εστώς παρακαλών αυτόν, και λέγων. διαβάς εις μακεδωνίαν βοήθησον ημίν. ως δε το όραμα είδεν, ευθέως εζητήσαμεν εξελθείν εις την μακεδωνίαν, συμβιβάζοντες ότι προσκέκληται ημάς ο κύριος ευαγγελίσασθαι αυτούς. αναχθέντες ουν από της τρωάδος, ευθυδρομήσαμεν εις σαμοθράκην, τη τε επιούση εις νεάπολιν, εκείθεν τε εις φιλίππους, ήτις εστί πρώτη της μερίδος της μακεδωνίας πόλις κολώνεια. ήμεν δε εν αυτή τη πόλει διατρίβοντες ημέρας τινάς. τη τε ημέρα των σαββάτων εξήλθομεν έξω της πόλεως παρά ποταμόν, ου ενομίζετο προσευχή είναι, και καθίσαντες ελαλούμεν ταις συνελθούσαις γυναιξί. και τις γυνή ονόματι λυδία πορφυρόπωλις πόλεως θυατείρων σεβομένη τον θεόν ήκουεν, ης ο κύριος διήνοιξε την καρδίαν προσέχειν τοις λαλουμένοις υπό του παύλου. ως δε εβαπτίσθη και ο οίκος αυτής, παρεκάλεσε λέγουσα. ει κεκρίκατε με πιστήν είναι τω κυρίω, εισελθόντες εις τον οίκον μου μείνατε, και παρεβιάσατο ημάς. εγένετο δε πορευομένων ημών εις προσευχήν παιδίσκην τινά έχουσαν πνεύμα πύθωνος απαντήσαι ημίν, ήτις εργασίαν πολλήν παρείχε τοις κυρίοις αυτής μαντευομένη. αύτη κατακολουθήσασα τω παύλω και ημίν, έκραξε λέγουσα. ούτοι οι άνθρωποι δούλοι του θεού του υψίστου εισίν, οίτινες καταγγέλλουσιν ημίν οδόν σωτηρίας. τούτο δε εποίει επί πολλάς ημέρας. διαπονηθείς δε ο παύλος και επιστρέψας τω πνεύματι είπε. παραγγέλλω σοι εν τω ονόματι ιησού χριστού εξελθείν απ αυτής, και εξήλθεν αυτή τη ώρα. ιδόντες δε οι κύριοι αητής ότι εξήλθεν η ελπίς της εργασίας αυτών, επιλαβόμενοι τον παύλον και σίλαν είλκυσαν εις την αγοράν επί τους άρχοντας, και προσαγαγόντες αυτούς τοις στρατηγοίς είπον. ούτοι οι άνθρωποι εκταράσσουσιν ημών την πόλιν ιουδαίοι υπάρχοντες, και καταγγέλλουσιν έθη α ουκ έξεστιν ημίν παραδέχεσθαι ουδέ ποιείν ρωμαίοις ούσι. και συνεπέστη ο όχλος κατ αυτών, και οι στρατηγοί περιρρήξαντες τα ιμάτια αυτών εκέλευον ραβδίζειν. πολλάς τε επιθέντες αυτοίς πληγάς, έβαλον εις φυλακήν, παραγγείλαντες τω δεσμοφύλακι ασφαλώς τηρείν αυτούς. ος παραγγελίαν τοιαύτην ειληφώς, έβαλεν αυτούς εις την εσοτέραν φυλακήν, και τους πόδας αυτών ησφαλίσατο εις το ξύλον. κατά δε το μεσονύκτιον παύλος και σίλας προσευχόμενοι ύμνουν τον θεόν, επηκροώντο δε αυτών οι δέσμιοι, άφνω δε σεισμός εγένετο μέγας, ώστε σαλευθήναι τα θεμέλια του δεσμωτηρίου. ανεώχθησαν τε παραχρήμα αι θύραι πάσαι, και πάντων τα δεσμά ανέθη. έξυπνος δε γενόμενος ο δεσμοφύλαξ, και ιδών ανεωγμένας τας θύρας της φυλακής, σπασάμενος μάχαιραν έμελλεν εαυτόν αναιρείν, νομίζων εκπεφευγέναι τους δεσμίους. εφώνησε δε φωνή μεγάλη ο παύλος, λέγων. μηδέν πράξης σεαυτών κακόν, άπαντες γαρ εσμέν ενθάδε. αιτήσας δε φώτα, εισεπίδησε και έντρομος γενόμενος προσέπεσε τω παύλω και τω σίλα, και προαγαγών αυτούς έξω έφη. κύριοι, τι με δει ποιείν ίνα σωθώ. οι δε είπον. πίστευσον επί τον κύριον ιησούν χριστόν, και σωθήση συ και ο οίκος σου, και ελάλησαν αυτώ τον λόγον του κυρίου και πάσι τοις εν τη οικία αυτού. και παραλαβών αυτούς εν εκείνη τη ώρα της νυκτός έλουσεν από των πληγών, και εβαπτίσθη αυτός και οι αυτού παραχρήμα. αναγαγών τε αυτούς εις τον οίκον αυτού παρέθηκε τράπεζαν, και ηγαλλιάσατο πανοικί πεπιστευκώς τω θεώ. ημέρας δε γενομένης απέστειλαν οι στρατηγοί τους ραβδούχους λέγοντες. απόλυσον τους ανθρώπους εκείνους. απήγγειλεν δε ο δεσμοφύλαξ τους λόγους τούτους προς τον παύλον, ότι απεστάλκασιν οι στρατηγοί ίνα απολυθήτε. νυν ουν εξελθόντες πορεύεσθε εν ειρήνη. ο δε παύλος έφη προς αυτούς. δήραντες ημάς δημοσία ακατακρίτους ανθρώπους ρωμαίους υπάρχοντας έβαλον εις φυλακήν, και νυν λάθρα ημάς εκβάλλουσιν. ου γαρ, αλλά ελθόντες αυτοί ημάς εξαγαγέτωσαν. ανήγγειλαν δε τοις στρατηγοίς οι ραβδούχοι τα ρήματα ταύτα, και εφοβήθησαν ακούσαντες ότι ρωμαίοι εισί, και ελθόντες, παρεκάλεσαν αυτούς, και εξαγαγόντες ηρώτων εξελθείν της πόλεως. εξελθόντες δε εκ της φυλακής εισήλθον προς την λυδίαν, και ιδόντες τους αδελφούς παρεκάλεσαν αυτούς, και εξήλθον.

Διοδεύσαντες δε την αμφίπολιν και απολλωνίαν ήλθον εις θεσσαλονίκην, όπου ην η συναγωγή των ιουδαίων. κατά δε το ειωθός τω παύλω εισήλθε προς αυτούς, και επί σάββατα τρία διελέγετο αυτοίς από των γραφών, διανοίγων και παρατιθέμενος ότι τον χριστόν έδει παθείν και αναστήναι εκ νεκρών, και ότι ούτος εστίν ο χριστός ιησούς ον εγώ καταγγέλλω υμίν. και τινές εξ αυτών επείσθησαν, και προσεκληρώθησαν τω παύλω και τω σίλα, των τε σεβομένων ελλήνων πολύ πλήθος, γυναικών τε των πρώτων ουκ ολίγαι. προσλαβόμενοι δε οι ιουδαίοι οι απειθούντες των αγοραίων τινάς άνδρας πονηρούς, και οχλοποιήσαντες εθορύβουν την πόλιν επιστάντες τε τη οικία ιάσονος εζήτουν αυτούς αγαγείν εις τον δήμον. μη ευρόντες δε αυτούς, έσυρον τον ιάσονα και τινάς αδελφούς επί τους πολιτάρχας βοώντες. ότι οι την οικουμένην αναστατώσαντες, ούτοι και ενθάδε πάρεισιν, ους υποδέδεκται ιάσων, και ούτοι πάντες απέναντι των δογμάτων καίσαρος πράττουσι, βασιλεά λέγοντες έτερον ιησούν. ετάραξαν δε τον όχλον, και τους πολιτάρχας ακούοντας ταύτα, και λαβόντες το ικανόν παρά του ιάσονος και των λοιπών, απέλυσαν αυτούς. οι δε αδελφοί ευθέως διά της νυκτός εξέπεμψαν τον παύλον και τον σίλαν εις βέροιαν. οίτινες παραγενόμενοι, εις την συναγωγήν απήεσαν των ιουδαίων. ούτοι δε ήσαν ευγενέστεροι των άλλων των εν θεσσαλονίκη. οίτινες εδέξαντο τον λόγον μετά πάσης προθυμίας, το καθημέραν ανακρίνοντες τας γραφάς, ει εχοι ταύτα ούτως. πολλοί μεν ουν εξ αυτών επίστευσαν, και των ελληνίδων γυναικών των ευσχημόνων, και ανδρών ουκ ολίγοι. ως δε έγνωσαν οι από της θεσσαλονίκης ιουδαίοι, ότι και εν βεροία κατηγγέλη υπό του παύλου ο λόγος του θεούς, ήλθον κακεί σαλεύοντες τους όχλους. ευθέως δε τότε τον παύλον εξαπέστειλαν οι αδελφοί πορεύεσθαι ως επί την θάλασσαν. υπέμενον δε ο τε σίλας και ο τιμόθεος εκεί. οι δε καθιστώντες τον παύλον ήγαγον αυτόν έως αθηνών, και λαβόντες εντολήν προς τον σίλαν και τιμόθεον ίνα ως τάχιστα έλθωσι προς αυτόν, εξήεσαν. εν δε ταις αθήναις εκδεχομένου αυτούς του παύλου, παρωξύνετο το πνεύμα αυτού εν αυτώ θεωρούντι κατείδωλον ούσαν την πόλιν. διελέγετο μεν ουν εν τη συναγωγή τοις ιουδαίοις και τοις σεβομένοις, και εν τη αγορά κατά πάσαν ημέραν προς τους παρατυγχάνοντας. τινές δε και των επικουρείων και των στωϊκών φιλοσόφων συνέβαλλον αυτώ, και τινές έλεγον. τι αν θέλοι ο σπερμολόγος ούτος λέγειν. οι δε ξένων δαιμονίων δοκεί καταγγελεύς είναι, ότι τον ιησούν και την ανάστασιν ευηγγελίζετο. επιλαβόμενοι τε αυτού επί τον άρειον πάγον ήγαγον λέγοντες. δυνάμεθα γνώναι τις η καινή αύτη η υπό σου λαλουμένη διδαχή. ξενίζοντα γαρ τινά εισφέρεις εις τας ακοάς ημών. βουλόμεθα ουν γνώναι τι αν θέλοι ταύτα είναι. αθηναίοι δε πάντες και οι επιδημούντες ξένοι εις ουδέν έτερον ευκαίρουν, η λέγειν τι και ακούειν καινότερον. σταθείς δε ο παύλος εν μέσω του αρείου πάγου έφη. άνδρες αθηναίοι, κατά πάντα ως δεισιδαιμονεστέρους υμάς θεωρώ. διερχόμενος γαρ και αναθεωρών τα σεβάσματα υμών, εύρον και βωμόν εν ω επεγέγραπτο. αγνώστω θεώ. ον ουν αγνοούντες ευσεβείτε, τούτον εγώ καταγγέλλω υμίν. ο θεός ο ποιήσας τον κόσμον και πάντα τα εν αυτώ, ούτος ουρανού και γης κύριος υπάρχων, ουκ εν χειροποιήτοις ναοίς κατοικεί, ουδέ υπό χειρών ανθρώπων θεραπεύεται προσδεόμενος τινός. αυτός διδούς πάσι ζωήν και πνοήν κατά πάντα, εποίησε τε εξ ενός αίματος παν έθνος ανθρώπων κατοικείν επί παν το πρόσωπον της γης, ορίσας προστεταγμένους καιρούς και τας οροθεσίας της κατοικίας αυτών, ζητείν τον κύριον, ει άραγε ψηλαφήσειαν αυτόν και εύροιεν, καίτοιγε ου μακράν από ενός εκάστου ημών υπάρχοντα. εν αυτώ γαρ ζώμεν και κινούμεθα και εσμέν. ως και τινες των καθ ημάς ποιητών ειρήκασι. του γαρ και γένος εσμέν. γένος ουν υπάρχοντες του θεού, ουκ οφείλομεν νομίζειν χρυσώ η αργύρω η λίθω χαράγματι τέχνης και ενθυμήσεως ανθρώπου το θείον είναι όμοιον. τους μεν ουν χρόνους της αγνοίας υπεριδών ο θεός, τανύν παραγγέλλει τοις ανθρώποις πάσι πανταχού μετανοείν, διότι έστησεν ημέραν εν η μέλλει κρίνειν την οικουμένην εν δικαιοσύνη, εν ανδρί ω ώρισε πίστιν παρασχείν πάσιν, αναστήσας αυτόν εκ νεκρών. ακούσαντες δε ανάστασιν νεκρών οι μεν εχλεύαζον, οι δε είπον. ακουσόμεθα σου πάλιν περί τούτου. και ούτως ο παύλος εξήλθεν εκ μέσου αυτών τινές δε άνδρες κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οις και διονύσιος ο αρεοπαγίτης και γυνή ονόματι δάμαρις, και έτεροι συν αυτοίς.

Μετά δε ταύτα χωρισθείς ο παύλος εκ των αθηνών ήλθεν εις κόρινθον και ευρών τινά ιουδαίον ονόματι ακύλαν ποντικόν τω γένει προσφάτως εληλυθότα από της ιταλίας και πρίσκιλλαν γυναίκα αυτού, διά το διατεταχέναι κλαύδιον χωρίζεσθαι πάντας τους ιουδαίους εκ της ρώμης, προσήλθεν αυτοίς, και διά το ομότεχνον είναι, έμενε παρ αυτοίς και ειργάζετο. ήσαν γαρ σκηνοποιοί την τέχνην. διελέγετο δε εν τη συναγωγή κατά παν σάββατον, έπειθε τε ιουδαίους και έλληνας. ως δε κατήλθον από της μακεδονίας ο τε σίλας και ο τιμόθεος, συνείχετο τω πνεύματι ο παύλος, διαμαρτυρόμενος τοις ιουδαίοις τον χριστόν ιησούν. αντιτασσομένων δε αυτών και βλασφημούντων, εκτιναξάμενος τα ιμάτια είπε προς αυτούς. το αίμα υμών επί την κεφαλήν υμών. καθαρός εγώ, από του νυν εις τα έθνη πορεύσομαι. και μεταβάς εκείθεν ήλθεν εις οικίαν τινός ονόματι ιούστου σεβομένου τον θεόν, ου η οικία ην συνομορούσα τη συναγωγή. κρίσπος δε ο αρχισυνάγωγος επίστευσε τω κυρίω συν όλω τω οίκω αυτού, και πολλοί των κορινθίων ακούοντες επίστευον και εβαπτίζοντο. είπε δε ο κύριος δι οράματος εν νυκτί τω παύλω. μη φοβού, αλλά λάλει και μη σιωπήσης, διότι εγώ ειμί μετά σου, και ουδείς επιθήσεται σοι του κακώσαι σε, διότι λαός εστί μοι πολύς εν τη πόλει ταύτη. εκάθισε τε ενιαυτόν και μήνας εξ, διδάσκων εν αυτοίς τον λόγον του θεού. γαλλίωνος δε ανθυπατεύοντος της αχαΐας, κατεπέστησαν ομοθυμαδόν οι ιουδαίοι τω παύλω, και ήγαγον αυτόν επί το βήμα λέγοντες. ότι παρά τον νόμον ούτος αναπείθει τους ανθρώπους σέβεσθαι τον θεόν. μέλλοντος δε του παύλου ανοίγειν το στόμα, είπεν ο γαλλίων προς τους ιουδαίους. ει μεν ουν αδίκημα τι ην η ραδιούργημα πονηρόν ω ιουδαίοι, κατά λόγον αν ηνεσχόμην υμών ει δε ζήτημα εστί περί λόγου και ονομάτων και νόμου του καθ υμάς, όψεσθε αυτοί. κριτής γαρ εγώ τούτων ου βούλομαι είναι. και απήλασεν αυτούς από του βήματος. επιλαβόμενοι δε πάντες οι έλληνες σωσθένην τον αρχισυνάγωγον, έτυπτον έμπροσθεν του βήματος, και ουδέν τούτων τω γαλλίωνι έμελλεν. ο δε παύλος έτι προσμείνας ημέρας ικανάς, τοις αδελφοίς αποταξάμενος εξέπλει εις την συρίαν, και συν αυτώ πρίσκιλλα και ακύλας κειράμενος την κεφαλήν εν κεχρεαίς. είχε γαρ ευχήν. κατήντησε δε εις έφεσον, κακείνους κατέλιπεν αυτού. αυτός δε εισελθών εις την συναγωγήν διελέχθη τοις ιουδαίοις. ερωτώντων δε αυτών επί πλείονα χρόνον μείναι παρ αυτοίς, ουκ επένευσεν, αλλά απετάξατο αυτοίς, ειπών. δει με πάντως την εορτήν την ερχομένην ποιήσαι εις ιεροσόλυμα, πάλιν δε ανακάμψω προς υμάς, του θεού θέλοντος, και ανήχθη από της εφέσου. και κατελθών εις καισάρειαν, αναβάς και ασπασάμενος την εκκλησίαν κατέβη εις αντιόχειαν. και ποιήσας χρόνον τινά, εξήλθε διερχόμενος καθεξής την γαλατικήν χώραν και φρυγίαν, επιστηρίζων τους μαθητάς πάντας. ιουδαίος δε τις απολλώς όνομα αλεξανδρεύς τω γένει ανήρ λόγιος κατήντησεν εις έφεσον, δυνατός ων εν ταις γραφαίς. ούτος ην κατηχημένος την οδόν του κυρίου, και ζέων τω πνεύματι ελάλει και εδίδασκεν ακριβώς τα περί του κυρίου, επιστάμενος μόνον το βάπτισμα ιωάννου. ούτος τε ήρξατο παρρησιάζεσθαι εν τη συναγωγή. ακούσαντες δε αυτού ακύλας και πρίσκιλλα, προσελάβοντο αυτόν, και ακριβέστερον αυτώ εξέθεντο την οδόν του θεού. βουλομένου δε αυτού διελθείν εις την αχαΐαν, προτρεψάμενοι οι αδελφοί έγραψαν τοις μαθηταίς αποδέξασθαι αυτόν. ος παραγενόμενος, συνεβάλετο πολύ τοις πεπιστευκόσι διά της χάριτος. ευτόνως γαρ τοις ιουδαίοις διακατηλέγχετο δημοσία, επιδεικνύς διά των γραφών είναι τον χριστόν ιησούν.

Εγένετο δε εν τω τον απολλώ είναι εν κορίνθω, παύλον διελθόντα τα ανωτερικά μέρη ελθείν εις έφεσον, και ευρών τινάς μαθητάς, είπε προς αυτούς. ει πνεύμα άγιον ελάβετε πιστεύσαντες. οι δε είπον προς αυτόν. αλλ ουδέ ει πνεύμα άγιον εστίν ηκούσαμεν. είπε τε προς αυτούς. εις τι ουν εβαπτίσθητε. οι δε είπον. εις το ιωάννου βάπτισμα. είπε δε παύλος. ιωάννης μεν εβάπτισε βάπτισμα μετανοίας τω λαώ λέγων, εις τον ερχόμενον μετ αυτόν ίνα πιστεύσωσι, τουτέστιν εις τον χριστόν ιησούν. ακούσαντες δε εβαπτίσθησαν εις το όνομα του κυρίου ιησού. και επιθέντος αυτοίς του παύλου τας χείρας, ήλθε το πνεύμα το άγιον επ αυτούς, ελάλουν τε γλώσσαις και προεφήτευον. ήσαν δε οι πάντες άνδρες ωσεί δεκαδύο. εισελθών δε εις την συναγωγήν, επαρρησιάζετο επί μήνας τρεις, διαλεγόμενος και πείθων τα περί της βασιλείας του θεού. ως δε τινές εσκληρύνοντο και ηπείθουν κακολογούντες την οδόν ενώπιον του πλήθους, αποστάς απ αυτών αφώρισε τους μαθητάς, καθ ημέραν διαλεγόμενος εν τη σχολή τυράννου τινός. τούτο δε εγένετο επί έτη δύο, ώστε πάντας τους κατοικούντας την ασίαν ακούσαι τον λόγον του κυρίου ιησού ιουδαίους τε και έλληνας. δυνάμεις τε ου τας τυχούσας εποίει ο θεός διά των χειρών παύλου, ώστε και επί τους ασθενούντας επιφέρεσθαι από του χρωτός αυτού σουδάρια η σιμικίνθια, και απαλλάσσεσθαι απ αυτών τας νόσους. τα τε πνεύματα τα πονηρά εξέρχεσθαι απ αυτών. επεχείρισαν δε τινές από των περιερχομένων ιουδαίων εξορκιστών ονομάζειν επί τους έχοντας τα πνεύματα τα πονηρά το όνομα του κυρίου ιησού λέγοντες. ορκίζομεν υμάς τον ιησούν ον ο παύλος κηρύσσει. ήσαν δε τινές υιοί σκευά ιουδαίου αρχιερέως επτά οι τούτο ποιούντες. αποκριθέν δε το πνεύμα το πονηρόν είπε. τον ιησούν γινώσκω, και τον παύλον επίσταμαι. υμείς δε τίνες εστέ. και εφαλλόμενος επ αυτούς ο άνθρωπος εν ω ην το πνεύμα το πονηρόν και κατακυριεύσαν αυτών, ίσχυσε κατ αυτών, ώστε γυμνούς και τετραυματισμένους εκφυγείν εκ του οίκου εκείνου. τούτο δε εγένετο γνωστόν πάσιν ιουδαίοις τε και έλλησι τοις κατοικούσι την έφεσον. και επέπεσε φόβος επί πάντας αυτούς. και εμεγαλύνετο το όνομα του κυρίου ιησού. πολλοί τε των πεπιστευκότων ήρχοντο εξομολογούμενοι και αναγγέλλοντες τας πράξεις αυτών. ικανοί δε των τα περίεργα πραξάντων συνενέγκαντες τας βίβλους κατέκαιον ενώπιον πάντων, και συνεψήφισαν τας τιμάς αυτών, και εύρον αργυρίου μυριάδας πέντε. ούτω κατά κράτος ο λόγος του κυρίου ήυξανε και ίσχυεν. ως δε επληρώθη ταύτα, έθετο ο παύλος εν τω πνεύματι διελθών την μακεδονίαν και αχαΐαν, πορεύεσθαι εις ιερουσαλήμ, ειπών ότι μετά το γενέσθαι με εκεί, δει με και ρώμην ιδείν. αποστείλας δε εις την μακεδονίαν δύο των διακονούντων αυτώ τιμόθεον και έραστον, αυτός επέσχε χρόνον εις την ασίαν. εγένετο δε κατά τον καιρόν εκείνον τάραχος ουκ ολίγος περί της οδού. δημήτριος γαρ τις ονόματι αργυροκόπος, ποιών ναούς αργυρούς αρτέμιδος, παρείχετο τοις τεχνίταις εργασίαν ουκ ολίγην, ους συναθροίσας και τους περί τα τοιαύτα εργάτας είπεν. άδρες, επίστασθε ότι εκ ταύτης της εργασίας η ευπορία ημών εστί, και θεωρείτε και ακούετε ότι ου μόνον εφέσου, αλλά σχεδόν πάσης της ασίας ο παύλος ούτος πείσας μετέστησεν ικανόν όχλον, λέγων ότι ουκ εισί θεοί οι διά χειρών γινόμενοι. ου μόνον δε τούτο κινδυνεύει ημίν το μέρος εις απελεγμόν ελθείν, αλλά και το της μεγάλης θεάς ιερόν αρτέμιδος εις ουθέν λογισθήναι, μέλλειν δε και καθαιρείσθαι την μεγαλειότητα αυτής, ην όλη η ασία και η οικουμένη σέβεται. ακούσαντες δε και γενόμενοι πλήρεις θυμού, έκραζον λέγοντες. μεγάλη η άρτεμις εφεσίων, και επλήσθη η πόλις όλη συγχύσεως. ώρμησαν τε ομοθυμαδόν εις το θέατρον, συναρπάσαντες γάϊον και αρίσταθρχον μακεδόνας συνεκδήμους παύλου. του δε παύλου βουλομένου εισελθείν εις τον δήμον, ουκ είων αυτόν οι μαθηταί. τινές δε και των ασιαρχών όντες αυτώ φίλοι, πέμψαντες προς αυτόν παρεκάλουν μη δούναι εαυτόν εις το θέατρον. άλλοι μεν ουν άλλο τι έκραζον. ην γαρ η εκκλησία συγκεχυμένη. και οι πλείους ουκ ήδεισαν τίνος ένεκεν συνεληλύθεισαν. εκ δε του όχλου προεβίβασαν αλέξανδρον, προβαλλόντων αυτόν των ιουδαίων. ο δε αλέξανδρος κατασείσας την χείρα, ήθελεν απολογείσθαι τω δήμω. επιγνόντες δε ότι ιουδαίος εστί, φωνή εγένετο μία εκ πάντων ως επί ώρας δύο κραζόντων. μεγάλη η άρτεμις εφεσίων. καταστείλας δε ο γραμματεύς τον όχλον, φησίν. άνδρες εφέσιοι, τις γαρ εστίν άνθρωπος ος ου γινώσκει την εφεσίων πόλιν νεωκόρον ούσαν της μεγάλης θεάς αρτέμιδος και του διοπετρούς. αναντιρρήτων ουν όντων τούτων, δέον εστίν υμάς κατεσταλμένους υπάρχειν, και μηδέν προπετές πράσσειν. ηγάγετε γαρ τους άνδρας τούτους ούτε ιεροσύλους ούτε βλασφημούντας την θεόν υμών. ει μεν ουν δημήτριος και οι συν αυτώ τεχνίται έχουσι προς τίνα λόγον, αγοραίοι άγονται, και ανθύπατοι εισίν, εγκαλείτωσαν αλλήλοις. ει δε τι περί ετέρων επιζητείτε, εν τη εννόμω εκκλησία επιλυθήσεται· και γαρ κινδυνεύομεν εγκαλείσθαι στάσεως περί της σήμερον, μηδενός αιτίου υπάρχοντος περί ου δυνησόμεθα δούναι λόγον της συστροφής ταύτης. και ταύτα ειπών απέλυσε την εκκλησίαν.

Μετά δε το παύσασθαι τον θόρυβον προσκαλεσάμενος ο παύλος τους μαθητάς και ασπασάμενος, εξήλθε πορευθήναι εις την μακεδονίαν. διελθών δε τα μέρη εκείνα και παρακαλέσας αυτούς λόγω πολλώ, ήλθεν εις την ελλάδα. ποιήσας τε μήνας τρείς, γενομένης αυτώ επιβουλής υπό των ιουδαίων μέλλοντι ανάγεσθαι εις την συρίαν, εγένετο γνώμη του υποστρέφειν διά μακεδονίας. συνείπετο δε αυτώ άχρι της ασίας σώπατρος πύρρου βεροιαίος, θεσσαλονικέων δε αρίσταρχος και σεκούνδος και γάϊος, δερβαίος και τιμόθεος, ασιανοί δε τυχικός και τρόφιμος. ούτοι προσελθόντες έμενον ημάς εν τρωάδι, ημείς δε εξεπλεύσαμεν μετά τας ημέρας των αζύμων από φιλίππων, και ήλθομεν προς αυτούς εις την τρωάδα άχρι ημερών πέντε, ου διετρίψαμεν ημέρας επτά. εν δε τη μιά των σαββάτων συνηγμένων των μαθητών κλάσαι άρτον, ο παύλος διελέγετο αυτοίς μέλλων εξιέναι τη επαύριον, παρέτεινε τε τον λόγον μέχρι μεσονυκτίου. ήσαν δε λαμπάδες ικαναί εν τω υπερώω, ου ήμεν συνηγμένοι. καθήμενος δε τις νεανίας ονόματι εύτυχος επί της θυρίδος, καταφερόμενος ύπνω βαθεί, διαλεγομένου του παύλου επί πλείον, κατενεχθείς από του ύπνου έπεσεν από του τριστέγου κάτω, και ήρθη νεκρός. καταβάς δε ο παύλος επέπεσεν αυτώ, και συμπεριλαβών είπε. μη θορυβήσθε, η γαρ ψυχή αυτού εν αυτώ εστίν. αναβάς δε και κλάσας άρτον και γευσάμενος, εφ ικανόν τε ομιλήσας άχρις αυγής, ούτως εξήλθεν. ήγαγον δε τον παίδα ζώντα και παρεκλήθησαν ου μετρίως, ημείς δε προελθόντες επί το πλοίον ανήχθημεν εις την άσσον, εκείθεν μέλλοντες αναλαμβάνειν τον παύλον. ούτως γαρ ην διατεταγμένος μέλλων αυτός πεζεύειν. ως δε συνέβαλεν ημίν, εις την άσσον αναλαβόντες αυτόν ήλθομεν εις μιτυλίνην. κακείθεν αποπλεύσαντες τη επιούση κατηντήσαμεν αντικρύ χίου, τη δε ετέρα παρεβάλομεν εις σάμον, και μείναντες εν τρογγυλίω τη εχομένη ήλθομεν εις μίλητον. έκρινε γαρ ο παύλος παραπλεύσαι την έφεσον, όπως μη γένηται αυτώ χρονοτριβήσαι εν τη ασία. έσπευδε γαρ ει δυνατόν ην αυτώ την ημέραν της πεντηκοστής γενέσθαι εις ιεροσόλυμα. από δε της μιλήτου πέμψας εις έφεσον, μετεκαλέσατο τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας. ως δε παρεγένοντο προς αυτόν, είπεν αυτοίς. υμείς επίστασθε από πρώτης ημέρας αφ ης επέβην εις την ασίαν, πως μεθ υμών τον πάντα χρόνον εγενόμην δουλεύων τω κυρίω μετά πάσης ταπεινοφροσύνης και πολλών δακρύων και πειρασμών των συμβάντων μοι εν ταις επιβουλαίς των ιουδαίων, ως ουδέν υπεστειλάμην των συμφερόντων, του μη αναγγείλαι υμίν και διδάξαι υμάς δημοσία και κατ οίκους, διαμαρτυρόμενος ιουδαίοις τε και έλλησι την εις τον θεόν μετάνοιαν και πίστιν εις τον κύριον ημών ιησούν χριστόν. και νυν ιδού εγώ δεδεμένος τω πνεύματι πορεύομαι εις ιερουσαλήμ. τα εν αυτή συναντήσοντα μοι μη ειδώς, πλήν ότι το πνεύμα το άγιον κατα πόλιν διαμαρτύρεται μοι λέγον, ότι δεσμά με και θλίψεις μένουσιν, αλλ ουδενός λόγον ποιούμαι. ουδέ έχω την ψυχήν μου τιμίαν εμαυτώ, ως τελειώσαι τον δρόμον μου μετά χαράς και την διακονίαν ην έλαβον παρά του κυρίου ιησού, διαμαρτύρασθαι το ευαγγέλιον της χάριτος του θεού. και νυν ιδού εγώ οίδα ότι ουκέτι όψεσθε το πρόσωπον μου υμείς πάντες, εν οις διήλθον κηρύσσων την βασιλείαν του θεού. διό και μαρτύρομαι υμίν εν τη σήμερον ημέρα, ότι καθαρός εγώ από του αίματος πάντων. ου γαρ υπεστειλάμην του μη αναγγείλαι υμίν πάσαν την βουλήν του θεού. προσέχετε ουν εαυτοίς και παντί τω ποιμνίω. εν ω υμάς το πνεύμα το άγιον έθετο επισκόπους, ποιμαίνειν την εκκλησίαν του κυρίου και θεού, ην περιεποιήσατο διά του ιδίου αίματος. εγώ γαρ οίδα τούτο ότι εισελεύσονται μετά την άφιξιν μου λύκοι βαρείς εις υμάς, μη φειδόμενοι του ποιμνίου. και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα, του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών. διό γρηγορείτε, μνημονεύοντες ότι τριετίαν νύκτα και ημέραν ουκ επαυσάμην μετά δακρύων νουθετών ένα έκαστον. και τα νυν παρατίθεμαι υμάς αδελφοί τω θεώ και τω λόγω της χάριτος αυτού, τω δυναμένω εποικοδομήσαι και δούναι υμίν κληρονομίαν εν τοις ηγιασμένοις πάσιν. αργυρίου η χρυσίου η ιματισμού ουδενός επεθύμησα, αυτοί γινώσκετε, ότι ταις χρείαις μου και τοις ούσι μετ εμού υπηρέτησαν αι χείρες αύται. πάντα υπέδειξα υμίν, ότι ούτω κοπιώντας δει αντιλαμβάνεσθαι των ασθενούντων, μνημονεύειν τε τον λόγον του κυρίου ιησού ότι αυτός είπε μακάριον εστί μάλλον διδόναι η λαμβάνειν. και ταύτα ειπών, θείς τα γόνατα αυτού συν πάσιν αυτοίς προσηύξατο. ικανός δε εγένετο κλαυθμός πάντων, και επιπεσόντες επί τον τράχηλον του παύλου κατεφίλουν αυτόν, οδυνώμενοι μάλιστα επί τω λόγω ω ειρήκει, ότι ουκέτι μέλλουσι το πρόσωπον αυτού θεωρείν.

Ως δε εγένετο αναχθήναι ημάς αποσπασθέντας απ αυτών, ευθυδρομήσαντες ήλθομεν εις την κω, τη δε εξής εις την ρόδον, κακείθεν εις πάταρα. και ευρόντες πλοίον διαπερόν εις φοινίκην, επιβάντες ανήχθημεν. αναφανέντες δε την κύπρον και καταλιπόντες αυτήν ευώνυμον, επλέομεν εις συρίαν και κατήχθημεν εις τύρον. εκείσε γαρ ην το πλοίον αποφορτιζόμενον τον γόμον. και ανευρόντες μαθητάς επεμείναμεν αυτού ημέρας επτά. οίτινες τω παύλω έλεγον διά του πνεύματος μη αναβαίνειν εις ιερουσαλήμ. ότε δε εγένετο ημάς εξαρτίσαι τας ημέρας εξελθόντες επορευόμεθα, προπεμπόντων ημάς πάντων συν γυναιξί και τέκνοις έως έξω της πόλεως, και θέντες τα γόνατα επί τον αιγιαλόν προσηυξάμεθα. και ασπασάμενοι αλλήλους επέβημεν εις το πλοίον. εκείνοι δε υπέστρεψαν εις τα ίδια. ημείς δε τον πλουν διανύσαντες από τύρου, κατηντήσαμεν εις πτολεμαΐδα, και ασπασάμενοι τους αδελφούς, εμείναμεν ημέραν μίαν παρ αυτοίς. τη δε επαύριον εξελθόντες ήλθομεν εις καισάρειαν, και εισελθόντες εις τον οίκον φιλίππου του ευαγγελιστού όντος εκ των επτά, εμείναμεν παρ αυτώ. τούτω δε ήσαν θυγατέρες παρθένοι τέσσαρες προφητεύουσαι. επιμενόντων δε ημών ημέρας πλείους, κατήλθε τις από της ιουδαίας προφήτης ονόματι άγαβος, και ελθών προς ημάς και άρας την ζώνην του παύλου, δήσας τε αυτού τους πόδας και τας χείρας είπε. τάδε λέγει το πνεύμα το άγιον. τον άνδρα ου εστίν η ζώνη αύτη, ούτως δήσουσιν εν ιερουσαλήμ οι ιουδαίοι, και παραδώσουσιν εις χείρας εθνών. ως δε ηκούσαμεν ταύτα, παρεκαλούμεν ημείς τε και οι εντόπιοι του μη αναβαίνειν αυτόν εις ιερουσαλήμ. απεκρίθη τε ο παύλος. τι ποιείτε κλαιοντες και συνθρύπτοντες μου την καρδίαν. εγώ γαρ ου μόνον δεθήναι αλλά και αποθανείν ετοίμως έχω εις ιερουσαλήμ υπέρ του ονόματος του κυρίου ιησού. μη πειθομένου δε αυτού, ησυχάσαμεν ειπόντες. το θέλημα του κυρίου γενέσθω. μετά δε τας ημέρας ταύτας επισκευασάμενοι ανεβαίνομεν εις ιερουσαλήμ. συνήλθον δε και των μαθητών από καισαρείας συν ημίν, αγαγόντες παρ ω ξενισθώμεν μνάσωνι τινί κυπρίω αρχαίω μαθητή. γενομένων δε ημών εις ιεροσόλυμα, ασμένως εδέξαντο ημάς οι αδελφοί. τη δε επιούση εισήει ο παύλος συν ημίν προς ιάκωβον, πάντες τε παρεγένοντο οι πρεσβύτεροι. και ασπασάμενος αυτούς, εξηγείτο καθ εν έκαστον ων εποίησεν ο θεός εν τοις έθνεσι διά της διακονίας αυτού. οι δε ακούσαντες, εδόξαζον τον θεόν. είπον τε αυτώ. θεωρείς αδελφέ πόσαι μυριάδες εισίν ιουδαίων των πεπιστευκότων, και πάντες ζηλωταί του νόμου υπάρχουσι. κατηχήθησαν δε περί σου ότι αποστασίαν διδάσκεις από μωσέως τους κατά τα έθνη πάντας ιουδαίους, λέγων μη περιτέμνειν αυτούς τα τέκνα μη δε τοις έθεσι περιπατείν· τι ουν εστί. πάντως δει πλήθος συνελθείν. ακούσονται γαρ ότι ελήλυθας. τούτο ουν ποίησον ο σοι λέγομεν. εισίν ημίν άνδρες τέσσαρες ευχήν έχοντες εφ εαυτών. τούτους παραλαβών αγνίσθητι συν αυτοίς, και δαπάνησον επ αυτοίς ίνα ξυρήσωνται την κεφαλήν, και γνώσι πάντες ότι ων κατήχηνται περί σου ουδέν εστίν, αλλά στοιχείς και αυτός τον νόμον φυλάσσων. περί δε των πεπιστευκότων εθνών, ημείς επεστείλαμεν, κρίναντες μηδέν τοιούτον τηρείν αυτούς, ειμή φυλάσσεσθαι αυτούς το τε ειδωλόθυτον και το αίμα και πνικτόν και πορνείαν. τότε ο παύλος παραλαβών τους άνδρας τη εχομένη ημέρα συν αυτοίς αγνισθείς εισήει εις το ιερόν διαγγέλων την εκπλήρωσιν των ημερών του αγνισμού έως ου προσηνέχθη υπέρ ενός εκάστου αυτών η προσφορά. ως δε έμελλον αι επτά ημέραι συντελείσθαι, οι από της ασίας ιουδαίοι θεασάμενοι αυτόν εν τω ιερώ συνέχεον πάντα τον όχλον, και επέβαλον τας χείρας επ αυτόν κράζοντες. άνδρες ισραηλίται βοηθείτε. ούτος εστίν ο άνθρωπος ο κατά του λαού και του νόμου και του τόπου τούτου πάντας πανταχού διδάσκων. έτι τε και έλληνας εισήγαγεν εις το ιερόν, και κεκοίνωκε τον άγιον τόπον τούτον. ήσαν γαρ εωρακότες τρόφιμον τον εφέσιον εν τη πόλει συν αυτώ, ον ενόμιζον ότι εις το ιερόν εισήγαγεν ο παύλος. εκινήθη τε η πόλις όλη, και εγένετο συνδρομή του λαού, και επιλαβόμενοι του παύλου είλκον αυτόν έξω του ιερού, και ευθέως εκλείσθησαν αι θύραι. ζητούντων δε αυτόν αποκτείναι, ανέβη φάσις τω χιλιάρχω της σπείρης, ότι όλη συγκέχυται ιερουσαλήμ. ος εξ αυτής παραλαβών στρατιώτας και εκατοντάρχους κατέδραμεν επ αυτούς. οι δε ιδόντες τον χιλίαρχον και τους στρατιώτας επαύσαντο τύπτοντες τον παύλον. εγγίσας δε ο χιλίαρχος, επελάβετο αυτού, και εκέλευσε δεθήναι αλύσεσι δυσί, και επυνθάνετο τις αν είη και τι εστί πεποιηκώς. άλλοι δε άλλο τι εβόων εν τω όχλω. μη δυνάμενος δε γνώναι το ασφαλές διά τον θόρυβον, εκέλευσεν άγεσθαι αυτόν εις την παρεμβολήν. ότε δε εγένετο επί τους αναβάθμους, συνέβη βαστάζεσθαι αυτόν υπό των στρατιωτών διά την βίαν του όχλου. ηκολούθει γαρ το πλήθος του λαού κράζον αίρε αυτόν. μέλλων τε εισάγεσθαι εις την παρεμβολήν, ο παύλος λέγει τω χιλιάρχω. ει έξεστι μοι ειπείν προς σε. ο δε έφη. ελληνιστί γινώσκεις. ουκ άρα συ ει ο αιγύπτιος ο προ τούτων των ημερών αναστατώσας και εξαγαγών εις την έρημον τους τετρακισχιλίους άνδρας των σικαρίων. είπε δε ο παύλος. εγώ άνθρωπος μεν ειμί ιουδαίος, ταρσεύς της κιλικίας ουκ ασήμου πόλεως πολίτης. δέομαι δε σου, επίτρεψον μοι λαλήσαι προς τον λαόν. επιτρέψαντος δε αυτού, ο παύλος εστώς επί των αναβάθμων, κατέσεισε τη χειρί τω λαώ. πολλής δε σιγής γενομένης, προσεφώνησε τη εβραΐδι διαλέκτω λέγων.

Ανδρες αδελφοί και πατέρες ακούσατε μου της προς υμάς νυνί απολογίας. ακούσαντες δε ότι τη εβραΐδι διαλέκτω προσεφώνει αυτοίς, μάλλον παρέσχον ησυχίαν, και φησίν. εγώ μεν ειμί ανήρ ιουδαίος γεγεννημένος εν ταρσώ της κιλικίας, ανατεθραμμένος δε εν τη πόλει ταύτη παρά τους πόδας γαμαλιήλ, πεπαιδευμένος κατά ακρίβειαν του πρατρώου νόμου, ζηλωτής υπάρχων του θεού καθώς πάντες υμείς εστέ σήμερον, ος τυάτην την οδόν εδίωξα άχρι θανάτου, δεσμεύων και παραδιδούς εις φυλακάς άνδρας τε και γυναίκας, ως ο αρχιερεύς μοι μαρτυρεί και παν το πρεσβυτέριον, παρ ων και επιστολάς δεξάμενος προς τους αδελφούς εις δαμασκόν, επορευόμην, άξων και τους εκείσε όντας δεδεμένους εις ιερουσαλήμ, ίνα τιμωρηθώσιν. εγένετο δε μοι πορευομένω και εγγύζοντι τη δαμασκώ περί μεσημβρίαν εξαίφνης εκ του ουρανού περιαστράψαι φως ικανόν περί εμέ, έπεσον τε εις το έδαφος και ήκουσα φωνής λεγούσης μοι. σαούλ σαούλ τι με διώκεις. εγώ δε απεκρίθην. τις ει κύριε. είπε τε προς με. εγώ ειμί ιησούς ο ναζωραίος ον συ διώκεις. οι δε συν εμοί όντες το μεν φως εθεάσαντο, και έμφοβοι εγένοντο, την φωνήν δε ουκ ήκουσαν του λαλούντος μοι. είπον δε τι ποιήσω κύριε. ο δε κύριος είπε προς με. αναστάς πορεύου εις δαμασκόν, κακεί σοι λαληθήσεται περί πάντων ων τέτακται σοι ποιήσαι. ως δε ουκ ενέβλεπον από της δόξης του φωτός εκείνου, χειραγωγούμενος υπό των συνόντων μοι ήλθον εις δαμασκόν. ανανίας δε τις ανήρ ευλαβής κατά τον νόμον μαρτυρούμενος υπό πάντων των κατοικούντων εν δαμασκώ ιουδαίων, ελθών προς με και επιστάς είπε μοι. σαούλ αδελφέ ανάβλεψον. καγώ αυτή τη ώρα ανέβλεψα εις αυτόν. ο δε είπεν. ο θεός των πατέρων ημών προεχειρίσατο σε γνώναι το θέλημα αυτού, και ιδείν τον δίκαιον και ακούσαι φωνήν εκ του στόματος αυτού, ότι έση μάρτυς αυτώ προς πάντας ανθρώπους ων εώρακας και ήκουσας. και νυν τι μέλλεις. αναστάς βάπτισαι, και απόλουσαι τας αμαρτίας σου, επικαλεσάμενος το όνομα του κυρίου. εγένετο δε μοι υποστρέψαντι εις ιερουσαλήμ και προσευχομένου μου εν τω ιερώ, γενέσθαι με εν εκστάσει και ιδείν αυτόν λέγοντα μου. σπεύσον και έξελθε εν τάχει εξ ιερουσαλήμ, διότι ου παραδέξονται σου την μαρτυρίαν περί εμού. καγώ είπον. κύριε αυτοί επίστανται ότι εγώ ήμην φυλακίζων και δαίρων κατά τας συναγωγάς τους πιστεύοντας επί σε. και ότε εξεχείτο το αίμα στεφάνου του πρωτομάρτυρος σου, και αυτός ήμην εφεστώς και συνευδοκών τη αναιρέσει αυτού, φυλάσσων τα ιμάτια των αναιρούντων αυτόν. και είπε προς με. πορεύου ότι εγώ εις έθνη μακράν εξαποστελώ σε. ήκουον δε αυτού άχρι τούτου του λόγου, και επήραν την φωνήν αυτών λέγοντες. αίρε από της γης τον τοιούτον. ου γαρ καθήκεν αυτόν ζην, κραζόντων δε αυτών και ριπτούντων τα ιμάτια και κονιορτόν βαλλόντων εις τον αέρα, εκέλευσεν αυτόν ο χιλίαρχος άγεσθαι εις την παρεμβολήν ειπών μάστιξιν ανετάζεσθαι αυτόν, ίνα επιγνώ δι ην αιτίαν ούτως επεφώνουν αυτώ. ως δε προέτειναν αυτόν τοις ιμάσιν, είπε προς τον εστώτα εκατόνταρχον ο παύλος. ει άνθρωπον ρωμαίον και ακατάκριτον έξεστιν υμίν μαστίζειν. ακούσας δε ο εκατόνταρχος προσελθών απήγγειλε τω χιλιάρχω λέγων. όρα τι μέλλεις ποιείν. ο γαρ άνθρωπος ούτος ρωμαίος εστί. προσελθών δε ο χιλίαρχος είπεν αυτώ. λέγε μοι, συ ρωμαίος ει. ο δε έφη, ναι. απεκρίθη τε ο χιλίαρχος. εγώ πολλού κεφαλαίου την πολιτείαν ταύτην εκτησάμην. ο δε παύλος έφη. εγώ δε και γεγέννημαι. ευθέως ουν απέστησαν απ αυτού οι μέλλοντες αυτόν ανετάζειν. και ο χιλίαρχος εφοβήθη επιγνούς ότι ρωμαίος εστί, και ότι ην αυτόν δεδεκώς. τη δε επαύριον βουλόμενος γνώναι το ασφαλές το τι κατηγορείται παρά των ιουδαίων, έλυσεν αυτόν από των δεσμών, και εκέλευσεν ελθείν τους αρχιερείς και όλον το συνέδριον αυτών, και καταγαγών τον παύλον έστησεν εις αυτούς.

Ατενίσας δε παύλος τω συνεδρίω είπεν. άνδρες αδελφοί εγώ πάση συνειδήσει αγαθή πεπολίτευμαι τω θεώ άχρι ταύτης της ημέρας. ο δε αρχιερεύς ανανίας επέταξε τοις παρεστώσιν αυτώ τύπτειν αυτού το στόμα. τότε ο παύλος προς αυτόν είπε. τύπτειν σε μέλλει ο θεός τοίχε κεκονιαμένε, και συ κάθη κρίνων με κατά τον νόμον, και παρανομών κελεύεις με τύπτεσθαι. οι δε παρεστώτες είπον. τον αρχιερέα του θεού λοιδορείς. έφη τε ο παύλος. ουκ ήδειν αδελφοί ότι εστίν αρχιερεύς. γέγραπται γαρ. άρχοντα του λαού σου ουκ ερείς κακώς. γνούς δε ο παύλος ότι το εν μέρος εστί σαδδουκαίων το δε έτερον φαρισαίων, έκραξεν εν τω συνεδρίω. άνδρες αδελφοί εγώ φαρισαίος ειμί υιός φαρισαίου. περί ελπίδος και αναστάσεως νεκρών εγώ κρίνομαι. τούτο δε αυτού λαλήσαντος, εγένετο στάσις των σαδδουκαίων και φαρισαίων, και εσχίσθη το πλήθος. σαδδουκαίοι μεν γαρ λέγουσι μη είναι ανάστασιν μηδέ άγγελον μήτε πνεύμα. φαρισαίοι δε ομολογούσι τα αμφότερα. εγένετο δε κραυγή μεγάλη. και αναστάντες οι γραμματείς του μέρους των φαρισαίων, διεμάχοντο λέγοντες. ουδέν κακόν ευρίσκομεν εν τω ανθρώπω τούτω. ει δε και πνεύμα ελάλησεν αυτώ η άγγελος, μη θεομαχώμεν. πολλής δε γενομένης στάσεως, ευλαβήθεις ο χιλίαρχος μη διασπασθή ο παύλος υπ αυτών, εκέλευσε το στράτευμα καταβήναι και αρπάσαι αυτόν εκ μέσου αυτών, άγειν τε εις την παρεμβολήν. τη δε επιούση νυκτί επιστάς αυτώ ο κύριος είπε. θάρσει παύλε. ως γαρ διεμαρτύρω τα περί εμού εις ιερουσαλήμ, ούτω δει σε και εις ρώμην μαρτυρήσαι. γενομένης δε ημέρας ποιήσαντες τινές των ιουδαίων συστροφήν, ανεθεμάτισαν εαυτούς, λέγοντες μη τε φαγείν μη τε πιείν έως ου αποκτείνωσι τον παύλον. ήσαν δε πλείους τεσσαράκοντα οι ταύτην την συνωμοσίαν πεποιηκότες, οίτινες προσελθόντες τοις αρχιερεύσι και πρεσβυτέροις είπον. αναθέματι ανεθεματίσαμεν εαυτούς μηδενός γεύσασθαι έως ου αποκτείνωμεν τον παύλον. νυν ουν υμείς εμφανίσατε τω χιλιάρχω συν τω συνεδρίω, όπως αύριον καταγάγη αυτόν προς υμάς ως μέλλοντας διαγινώσκειν ακριβέστερον τα περί αυτού. ημείς δε προ του εγγίσαι αυτόν έτοιμοι εσμέν του ανελείν αυτόν. ακούσας δε ο υιός της αδελφής παύλου το ένεδρον, παραγενόμενος και εισελθών εις την παρεμβολήν απήγγειλε τω παύλω. προσκαλεσάμενος δε ο παύλος ένα των εκατοντάρχων έφη. τον νεανίσκον τούτον απάγαγε προς τον χιλίαρχον. έχει γαρ τι απαγγείλαι αυτώ. ο μεν ουν παραλαβών αυτόν ήγαγε προς τον χιλίαρχον, και φησίν. ο δέσμιος παύλος προσκαλεσάμενος με ηρώτησε τούτον τον νεανίαν αγαγείν προς σε έχοντα τι λαλήσαι σοι. επιλαβόμενος δε της χειρός αυτού ο χιλίαρχος, και αναχωρήσας κατιδίαν επυνθάνετο. τι εστίν ο έχεις απαγγείλαι μοι. είπε δε, ότι οι ιουδαίοι συνέθεντο του ερωτήσαι σε όπως αύριον εις το συνέδριον καταγάγης τον παύλον, ως μέλλοντες τι ακριβέστερον πυνθάνεσθαι περί αυτού. συ ουν μη πεισθής αυτοίς. ενεδρεύουσι γαρ αυτόν εξ αυτών άνδρες πλείους τεσσαράκοντα, οίτινες ανεθεμάτισαν εαυτούς μήτε φαγείν μήτε πιείν έως ου ανέλωσιν αυτόν, και νυν έτοιμοι εισί προσδεχόμενοι την από σου επαγγελίαν. ο μεν ουν χιλίαρχος επέλυσε τον νεανίαν, παραγγείλας μηδενί εκλαλήσαι ότι ταύτα ενεφάνισας προς με. και προσκαλεσάμενος δύο τινάς των εκατοντάρχων είπεν. ετοιμάσατε στρατιώτας διακοσίους όπως πορευθώσιν έως καισαρείας, και ιππείς εβδομήκοντα και δεξιολάβους διακοσίους από τρίτης ώρας της νυκτός, κτήνη τε παραστήσαι, ίνα επιβιβάσαντες τον παύλον διασώσωσι προς φίληκα τον ηγεμόνα, {} γράψας επιστολήν περιέχουσαν τον τύπον τούτον. κλαύδιος λυσίας τω κρατίστω ηγεμόνι φίληκι χαίρειν. τον άνδρα τούτον συλληφθέντα υπό των ιουδαίων και μέλλοντα αναιρείσθαι υπ αυτών, επιστάς συν τω στρατεύματι εξειλόμην αυτόν, μαθών ότι ρωμαίος εστί. βουλόμενος δε γνώναι την αιτίαν δι ην ενεκάλουν αυτώ, κατήγαγον αυτόν εις το συνέδριον αυτών. ον εύρον εγκαλούμενον περί ζητημάτων του νόμου αυτών, μηδέν δε άξιον θανάτου η δεσμών έγκλημα έχοντα. μηνυθείσης δε μοι επιβουλής εις τον άνδρα μέλλειν έσεσθαι υπό των ιουδαίων, εξ αυτής έπεμψα προς σε, παραγγείλας και τοις κατηγόροις λέγειν τα προς αυτόν επί σου. έρρωσο. οι μεν ουν στρατιώται κατά το διατεταγμένον αυτοίς αναλαβόντες τον παύλον, ήγαγον διά της νυκτός εις την αντιπατρίδα. τη δε επαύριον εάσαντες τους ιππείς πορεύεσθαι συν αυτώ, υπέστρεψαν εις την παρεμβολήν. οίτινες εισελθόντες εις την και σάρειαν και αναδόντες τηης επιστολήν τω ηγεμόνι, παρέστησαν και τον παύλον αυτώ. αναγνούς δε ο ηγεμών και επερωτήσας εκ ποίας επαρχίας εστί, και πυθόμενος ότι από κιλικίας, διακούσομαι σου έφη όταν και οι κατήγοροι σου παραγένωνται. εκέλευσέ τε αυτόν εν τω πραιτωρίω ηρώδου φυλάσσεσθαι.

Μετά δε πέντε ημέρας κατέβη ο αρχιερεύς ανανίας μετά των πρεσβυτέρων και ρήτορος τερτύλλου τινός, οίτινες ενεφάνισαν τω ηγεμόνι κατά του παύλου. κληθέντος δε αυτού, ήρξατο κατηγορείν ο τέρτυλλος λέγων. πολλής ειρήνης τυγχάνοντες διά σου και κατορθωμάτων γινομένων τω έθνει τούτω διά της σης προνοίας πάντη τε και πανταχού, αποδεχόμεθα κράτιστε φίλληξ μετά πάσης ευχαριστίας. ίνα δε μη επί πλείον σε εγκόπτω, παρακαλώ ακούσαι σε ημών συντόμως τη ση επιεικεία. ευρόντες γαρ τον άνδρα τούτον λοιμόν και κινούντα στάσιν πάσι τοις ιουδαίοις τοις κατά την οικουμένην, πρωτοστάτην τε της των ναζωραίων αιρέσεως, ος και το ιερόν επείρασε βεβηλώσαι, ον και εκρατήσαμεν, και κατά τον ημέτερον νόμον ηθελήσαμεν κρίναι. παρελθών δε λυσίας ο χιλίαρχος δία πολλή εκ των χειρών ημών αφείλετο και προς σε απέστειλε, κελεύσας και τους κατηγόρους αυτού έρχεσθαι. παρ ου δυνήση αυτός ανακρίνας περί πάντων τούτων επιγνώναι, ων ημείς κατηγορούμεν αυτού. συνεπέθεντο δε και οι ιουδαίοι φάσκοντες ταύτα ούτως έχειν. απεκρίθη τε ο παύλος, νεύσαντος αυτώ του ηγεμόνος λέγειν. εκ πολλών ετών όντα σε κριτήν τω έθνει τούτω επιστάμενος, ευθυμότερον τα περί εμαυτού απολογούμαι. δυναμένου σου γνώναι ότι ου πλείους εισί μοι ημέραι δεκαδύο αφ ης ανέβην προσκυνήσων εν ιερουσαλήμ, και ούτε εν τω ιερώ εύρον με προς τινά διαλεγόμενον η επισύστασιν ποιούντα όχλου ούτε εν ταις συναγωγαίς ούτε κατά την πόλιν, ούτε παραστήσαι δύνανται περί ων νυν κατηγορούσι μου. ομολογώ δε τούτο σοι ότι κατά την οδόν ην λέγουσιν αίρεσιν, ούτω λατρεύω τω πατρώω θεώ πιστεύων πάσι τοις κατά τον νόμον και τοις προφήταις γεγραμμένοις, ελπίδα έχων εις τον θεόν, ήν και αυτοί ούτοι προσδέχονται ανάστασιν μέλλειν έσεσθαι νεκρών δικαίων τε και αδίκων. εν τούτω δε αυτός ασκώ απρόσκοπον συνείδησιν έχων προς τον θεόν και τους ανθρώπους. δι ετών δε πλειόνων παρεγενόμην ελεημοσύνας ποιήσων εις το έθνος μου και προσφοράς, εν οις εύρον με ηγνισμένον εν τω ιερώ, ου μετά όχλου ουδέ μετά θορύβου, {} τινές από της ασίας ιουδαίοι ους δει επί σου παρείναι και κατηγορείν ει τι έχοιεν προς με, η αυτοί ούτοι ειπάτωσαν τι εύρον εν εμοί αδίκημα στάντος μου επί του συνεδρίου, η περί μιάς ταύτης φωνής ης έκραξα εστώς εν αυτοίς, ότι περί αναστάσεως νεκρών εγώ κρίνομαι σήμερον υφ υμών. ακούσας δε ταύτα ο φίληξ, ανεβάλλετο αυτούς, ακριβέστερον ειδώς τα περί της οδού, ειπών. όταν λυσίας ο χιλίαρχος καταβή διαγνώσομαι τα καθ υμάς. διαταξάμενος τε τω εκατοντάρχη τηρείσθαι τον παύλον έχειν τε άνεσιν, και μηδένα κωλύειν των ιδίων αυτού υπηρετείν η προσέρχεσθαι αυτώ. μετά δε ημέρας τινάς παραγενόμενος ο φίληξ συν δρουσίλλη τη ιδία γυναικί ούση ιουδαία, μετεπέμψατο τον παύλον, και ήκουσεν αυτού περί της εις χριστόν ιησούν πίστεως. διαλεγομένου δε αυτού περί δικαιοσύνης και εγκρατείας και του κρίματος του μέλλοντος έσεσθαι, έμφοβος γενόμενος ο φίληξ απεκρίθη. το νυν έχον πορεύου, καιρόν δε λαβών μετακαλέσομαι σε, άμα και ελπίζων ότι χρήματα δοθήσεται αυτώ υπό του παύλου, όπως λύση αυτόν, διό και πυκνότερον αυτόν μεταπεμπόμενος ωμίλει αυτώ. διετίας δε πληρωθείσης, έλαβε διάδοχον ο φίληξ πόρκιον φήστον. θέλων δε χάριτας καταθέσθαι τοις ιουδαίοις ο φίληξ, κατέλιπε τον παύλον δεδεμένον.

Φήστος ουν επιβάς τη επαρχία, μετά τρείς ημέρας ανέβη εις ιεροσόλυμα από καισαρείας. ανεφάνισαν δε αυτώ ο τε αρχιερεύς και οι πρώτοι των ιουδαίων κατά του παύλου, και παρεκάλουν αυτόν αιτούμενοι χάριν κατ αυτού, όπως μεταπέμψηται αυτόν εις ιερουσαλήμ, ένεδραν ποιούντες ανελείν αυτόν κατ´α την οδόν. ο μεν ουν φήστος απεκρίθη τηρείσθαι τον παύλον εν καισαρεία, εαυτόν δε μέλλειν εν τάχει εκπορεύεσθαι. οι ουν δυνατοί εν υμίν φησί συγκαταβάντες, ει τι εστίν εν τω ανδρί τούτω άτοπον, κατηγορείτωσαν αυτού, διατρίψας δε εν αυτοίς ημέρας πλείους η οκτώ καταβάς εις καισάρειαν, τη επαύριον καθίσας επί του βήματος, εκέλευσε τον παύλον αχθήναι. παραγενομένου δε αυτού, περιέστησαν οι από ιεροσολύμων καταβεβηκότες ιουδαίοι, πολλά και βαρέα αιτιώματα φέροντες κατά του παύλου, α ουκ ίσχυον αποδείξαι, απολογουμένου αυτού ότι ούτε εις τον νόμον των ιουδαίων ούτε εις το ιερόν ούτε εις καίσαρα ήμαρτον. ο φήστος δε τοις ιουδαίοις θέλων χάριν καταθέσθαι, αποκριθείς τω παύλω είπε. θέλεις εις ιεροσόλυμα αναβάς εκεί περί τούτων κρίνεσθαι επ εμού, είπε δε ο παύλος. επί του βήματος καίσαρος εστώς ειμί, ου με δει κρίνεσθαι. ιουδαίους ουδέν ηδίκησα ως και συ κάλλιον επιγινώσκεις. ει μεν γαρ αδικώ και άξιον θανάτου πέπραχα τι, ου παραιτούμαι το αποθανείν. ει δε ουδέν εστίν ων ούτοι κατηγορούσι μου, ουδείς με δύναται αυτοίς χαρίσασθαι. καίσαρα επικαλούμαι. τότε ο φήστος συλλαλήσας μετά του συμβουλίου απεκρίθη. καίσαρα επικέκλησαι, επί καίσαρα πορεύση. ημερών δε διαγενομένων τινών αγρίππας ο βασιλεύς και βερνίκη κατήντησάν εις καισάρειαν ασπασόμενοι τον φήστον. ως δε πλείους ημέρας διέτριβεν εκεί, ο φήστος τω βασιλεί ανέθετο τα κατά τον παύλον λέγων. ανήρ τις εστί καταλελειμμένος υπό φίληκος δέσμιος, περί ου γενομένου μου εις ιεροσόλυμα ενεφάνισαν οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι των ιουδαίων, αιτούμενοι κατ αυτού δίκην. προς ους απεκρίθην, ότι ουκ εστίν έθος ρωμαίοις χαρίζεσθαι τινά άνθρωπον εις απώλειαν, πρινή ο κατηγορούμενος κατά πρόσωπον έχει τους κατηγόρους, τόπον τε απολογίας λάβοι περί του εγκλήματος. συνελθόντων ουν ενθάδε αναβολήν μηδεμίαν ποιησάμενος, τη εξής καθίσας επί του βήματος εκέλευσα αχθήναι τον άνδρα, περί ου σταθέντες οι κατήγοροι, ουδεμίαν αιτίαν επέφερον ων υπενόουν εγώ. ζητήματα δε τινά περί της ιδίας δυσειδαιμονίας είχον προς αυτόν, και περί τινός ιησού τεθνηκότος ον έφασκεν ο παύλος ζην. απορούμενος δε εγώ την περί τούτου ζήτησιν έλεγον, ει βούλοιτο πορεύεσθαι εις ιερουσαλήμ κακεί κρίνεσθαι περί τούτων. του δε παύλου επικαλεσαμένου τηρηθήναι αυτόν εις την του σεβαστού διάγνωσιν, εκέλευσα τηρείσθαι αυτόν εωσού πέμψω αυτόν προς καίσαρα. αγρίππας δε προς τον φήστον έφη. εβουλόμην και αυτός του ανθρώπου ακούσαι. ο δε αύριον φησίν ακούση αυτού. τη ουν επαύριον ελθόντος του αγρίππα και της βερνίκης μετά πολλής φαντασίας, και εισελθόντων εις το ακροατήριον συν τε τοις χιλιάρχοις και ανδράσι τοις κατ εξοχήν ούσι της πόλεως και κελεύσαντος του φήστου ήχθη ο παύλος. και φησίν ο φήστος. αγρίππα βασιλεύ και πάντες οι συμπαρόντες ημίν άνδρες, θεωρείτε τούτον, περί ου παν το πλήθος των ιουδαίων ενέτυχον μοι εν τε ιεροσολύμοις και ενθάδε επιβοώντες μη δείν ζην αυτόν μηκέτι. εγώ δε καταλαβόμενος μηδέν άξιον θανάτου αυτόν πεπραχέναι, και αυτού δε τούτου επικαλεσαμένου τον σεβαστόν έκρινα πέμπειν αυτόν. περί ου ασφαλές τι γράψαι τω κυρίω ουκ έχω. διό προήγαγον αυτόν εφ υμών και μάλιστα επί σου βασιλεύ αγρίππα, όπως της ανακρίσεως γενομένης, σχώ τι γράψαι. άλογον γαρ μοι δοκεί πέμποντα δέσμιον, μη και τας κατ αυτού αιτίας σημάναι.

Αγρίππας δε προς τον παύλον έφη. επιτρέπεται σοι υπέρ σεαυτού λεγειν. τότε ο παύλος απελογείτο εκτείνας την χείρα. περί πάντων ων εγκαλούμαι υπό ιουδαίων βασιλεύ αγρίππα, ήγημαι εμαυτόν μακάριον, επί σου μέλλων απολογείσθαι σήμερον, μάλιστα γνώστην όντα σε πάντων των κατά ιουδαίους ηθών τε και ζητημάτων. διό δέομαι σου μακροθύμως ακούσαι μου. την μεν ουν βίωσιν μου την εκ νεότητος την απ αρχής γενομένην εν τω έθνει μου εν ιεροσολύμοις ίσασι πάντες οι ιουδαίοι προγινώσκοντες με άνωθεν, εάν θέλωσι μαρτυρείν, ότι κατά την ακριβεστάτην αίρεσιν της ημετέρας θρησκείας έζησα φαρισαίος. και νυν επ ελπίδι της προς τους πατέρας επαγγελίας γενομένης υπό του θεού έστηκα κρινόμενος, εις ην το δωδεκάφυλον ημών εν εκτενεία νύκτα και ημέραν λατρεύον ελπίζει καταντήσαι. περί ης ελπίδος εγκαλούμαι βασιλεύς αγρίππα υπό ιουδαίων. τι άπιστον κρίνεται παρ υμίν ει ο θεός νεκρούς εγείρει. εγώ μεν ουν έδοξα εμαυτώ προς το όνομα ιησού του ναζωραίου δειν πολλά εναντία πράξαι, ο και εποίησα εν ιεροσολύμοις. και πολλούς των αγίων εγώ φυλακαίς κατέκλεισα, την παρά των αρχιερέων εξουσίαν λαβών. αναιρουμένων τε αυτών κατήνεγκα ψήφον. και κατά πάσας τας συναγωγάς πολλάκις τιμωρών αυτούς, ηνάγκαζον βλασφημείν, περισσώς τε εμμαινόμενος αυτοίς εδίωκον έως και εις τας έξω πόλεις. εν οις και πορευόμενος εις την δαμασκόν μετ εξουσίας και επιτροπής της παρά των αρχιερέων ημέρας μέσης κατά την οδόν είδον βασιλεύ ουρανόθεν υπέρ την λαμπρότητα του ηλίου περιλάμψαν με φως, και τους συν εμοί πορευομένους, πάντων δε καταπεσόντων ημών εις την γην, ήκουσα φωνήν λαλούσαν προς με και λέγουσαν τη εβραΐδι διαλέκτω. σαούλ σαούλ τι με διώκεις. σκληρόν σοι προς κέντρα λακτίζειν. εγώ δε είπον. τις ει κύριε. ο δε είπεν. εγώ ειμί ιησούς ον συ διώκεις. αλλά ανάστηθι και στήθι επί τους πόδας σου. εις τούτο γαρ ώφθην σοι προχειρίσασθαι σε υπηρέτην και μάρτυρα ων τε οίδες ων τε οφθήσομαι σοι, εξαιρούμενος σε εκ του λαού και των εθνών, εις ους εγώ σε αποστέλλω ανοίξαι οφθαλμούς αυτών, του επιστρέψαι από σκότους εις φως, και της εξουσίας του σατανά επί τον θεόν, του λαβείν αυτούς άφεσιν αμαρτιών και κλήρον εν τοις ηγιασμένοις πίστει τη εις εμέ. όθεν βασιλεύς αγρίππα ουκ εγενόμην απειθής τη ουρανίω οπτασία, αλλά τοις εν δαμασκώ πρώτον και ιεροσολύμοις εις πάσαν τε την χώραν της ιουδαίας και τοις έθνεσιν απήγγελλον μετάνοιαν και επιστρέφειν επί τον θεόν, άξια της μετανοίας έργα πράσσοντας. ένεκα τούτων με οι ιουδαίοι συλλαβόμενοι εν τω ιερώ, επειρώντο διαχειρίσασθαι. επικουρίας ουν τυχών της παρά του θεού άχρι της ημέρας ταύτης έστηκα μαρτυρόμενος μικρώ τε και μεγάλω, ουδέν εκτός λέγων ων τε οι προφήται ελάλησαν μελλόντων γίνεσθαι και μωσής, ει παθητός ο χριστός, ει πρώτος εξ αναστάσεως νεκρών φως μέλλει καταγγέλλειν τω λαώ και τοις έθνεσι. ταύτα δε αυτού απολογουμένου, ο φήστος μεγάλη τη φωνή έφη. μαίνη παύλε, τα πολλά σε γράμματα εις μανίαν περιτρέπει. ο δε ου μαίνομαι φησί κράτιστε φήστε, αλλά αληθείας και σωφροσύνης ρήματα αποφθέγγομαι. επίσταται γαρ περί τούτων ο βασιλεύς προς ον και παρρησιαζόμενος λαλώ. λανθάνειν γαρ αυτόν τι τούτων ου πείθομαι. ουδέ γαρ εν γωνία πεπραγμένον τούτο εστί. πιστεύεις βασιλεύ αγρίππα τοις προφήταις, οίδα ότι πιστεύεις. ο δε αγρίππας προς τον παύλον έφη. εν ολίγω με πείθεις χριστιανόν γενέσθαι. ο δε παύλος είπεν. ευξαίμην αν τω θεώ και εν ολίγω και εν πολλώ ου μόνον σε αλλά και πάντας τους ακούοντας μου σήμερον γενέσθαι τοιούτους, οποίος καγώ ειμί, παρεκτός των δεσμών τούτων. και ταύτα ειπόντος αυτού, ανέστη ο βασιλεύς και ο ηγεμών η τε βερνίκη, και οι συγκαθήμενοι αυτοίς, και αναχωρήσαντες ελάλουν προς αλλήλους λέγοντες. ότι ουδέν θανάτου άξιον η δεσμών πράσσει ο άνθρωπος ούτος. αγρίππας δε τω φήστω έφη. απολελύσθαι ηδύνατο ο άνθρωπος ούτος, ειμή επικέκλητο καίσαρα.

Ως δε εκρίθη του αποπλείν ημάς εις την ιταλίαν, παρεδίδουν τον τε παύλον και τινάς ετέρους δεσμώτας εκατοντάρχη ονόματι ιουδίω σπείρης σεβαστής, επιβάντες δε πλοίω αδραμυτηνώ μέλλοντες πλείν τους κατά την ασίαν τόπους ανήχθημεν, όντος συν ημίν αριστάρχου μακεδόνος θεσσαλονικέως. τη ετέρα κατήχθημεν εις σίδώνα. φιλανθρόπως τε ο ιούλιος τω παύλω χρησάμενος, επέτρεψε προς τους φίλους πορευθέντα επιμελείας τυχείν, κακείθεν αναχθέντες υπεπλεύσαμεν την κύπρον διά το τους ανέμους είναι εναντίους. το τε πέλαγος το κατ´α την κιλικίαν και παμφυλίαν διαπλεύσαντες, κατήχθημεν είς μύρα της λυκίας, κακεί ευρών ο εκατόνταρχος πλοίον αλεξανδρινόν πλέον εις την ιταλίαν, ενεβίβασεν ημάς εις αυτό. εν ικαναίς δε ημέραις βραδυπλοούντες και μόλις γενόμενοι κατά την κνίδον, μη προσεώντος ημάς του ανέμου υπεπλεύσαμεν την κρήτην κατά σαλμώνην, μόλις τε παραλεγόμενοι αυτήν, ήλθομεν εις τόπον τινά καλούμενον καλούς λιμένας, ω εγγύς ην πόλις λασαία. ικανού δε χρόνου διαγενομένου και όντος ήδη επισφαλούς του πλοός διά το και την νηστείαν ήδη παρεληλυθέναι, παρήνει ο παύλος λέγων αυτοίς. άνδρες θεωρώ ότι μετά ύβρεως και πολλής ζημίας ου μόνον του φορτίου και του πλοίου, αλλά και των ψυχών ημών μέλλειν έσεσθαι τον πλούν. ο δε εκατοντάρχης τω κυβερνήτη και τω ναυκλήρω επείθετο μάλλον, η τοις υπό του παύλου λεγομένοις. ανευθέτου δε του λιμένος υπάρχοντος προς παραχειμασίαν οι πλείους έθεντο βουλήν αναχθήναι κακείθεν, είπως δύναιντο καταντήσαντες εις φοίνικα παραχειμάσαι λιμένα της κρήτης βλέποντα κατά λίβα και κατά χώρον. υποπνεύσαντος δε νότου δόξαντες της προθέσεως κεκρατηκέναι· άραντες άσσον παρελέγοντο την κρήτην, μετ ου πολύ δε έβαλε κατ αυτής άνεμος τυφωνικός ο καλούμενος ευροκλύδων. συναρπασθέντος δε του πλοίου και μη δυναμένου αντοφθαλμείν τω ανέμω, επιδιδόντες εφερόμεθα. νησίον δε τι υποδραμόντες καλούμενον κλαύδην, μόλις ισχύσαμεν περικρατείς γενέσθαι της σκάφης. ην άραντες βοηθείαις εχρώντο υποζωννύντες το πλοίον, φοβούμενοι τε μη εις την σύρτην εκπέσωσι, χαλάσαντες το σκεύος ούτως εφέροντο. σφοδρώς δε χειμαζομένων ημών, τη εξής εκβολήν εποιούντο, και τη τρίτη αυτόχειρες την σκευήν του πλοίου ερρίψαμεν. μήτε δε ηλίου μήτε άστρων επιφαινόντων επί πλείονας ημέρας, χειμώνος τε ουκ ολίγου επικειμένου, λοιπόν περιηρείτο πάσα ελπίς του σώζεσθαι ημάς. πολλής δε ασιτίας υπαρχούσης, τότε σταθείς ο παύλος εν μέσω αυτών είπεν. έδει μεν ω άνδρες πειθαρχήσαντας μοι, μη ανάγεσθαι από της κρήτης κερδήσαι τε την ύβριν ταύτην και την ζημίαν. και τανύν παραινώ υμάς ευθυμείν. αποβολή γαρ ψυχής ουδεμία έσται εξ υμών πλήν του πλοίου. παρέστη γαρ μοι ταύτη τη νυκτί άγγελος του θεού ου ειμί, ω και λατρεύω, λέγων. μη φοβού παύλε, καίσαρι σε δει παραστήναι. και ιδού κεχάρισται σοι ο θεός πάντας τους πλέοντας μετά σου. διό ευθυμείτε άνδρες. πιστεύω γαρ τω θεώ ότι ούτως έσται καθ ον τρόπον λελάληται μοι. εις νήσον δε τινά δει ημάς εκπεσείν. ως δε τεσσαρεσκαιδεκάτη νυξ εγένετο, διαφερομένων ημών εν τω ανδρία κατά μέσον της νυκτός υπενόουν οι ναύται προσάγειν τινά αυτοίς χώραν. και βολίσαντες εύρον οργυάς είκοσι, βραχύ δε διαστήσαντες και πάλιν βολίσαντες, εύρον οργυάς δεκαπέντε. φοβούμενοι τε μήπως εις τραχείς τόπους εκπέσωμεν, εκ πρύμνης ρίψαντες αγκύρας τέσσαρας, ηύχοντο ημέραν γενέσθαι. των δε ναυτών ζητούντων φυγείν εκ του πλοίου και χαλασάντων την σκάφην εις την θάλασσαν προφάσει ως εκ πρώρας μελλόντων αγκύρας εκτείνειν, είπεν ο παύλος τω εκατονταρχη και τοις στρατιώταις. εάν μη ούτοι μείνωσιν εν τω πλοίω, υμείς σωθήναι ου δύνασθε. τότε οι στρατιώται απέκοψαν τα σχοινία της σκάφης, και είασαν αυτήν εκπεσείν. άχρι δε ου έμελλεν ημέρα γίνεσθαι παρεκάλει ο παύλος άπαντας μεταλαβείν τροφής, λέγων. τεσσαρεσκαιδεκάτην σήμερον ημέραν προσδοκώντες άσιτοι διατελείτε μηδέν προςλαβόμενοι. διό παρακαλώ υμάς προσλαβείν τροφής, τούτο γαρ προς της υμετέρας σωτηρίας υπάρχει, ουδενός γαρ υμών θρίξ εκ της κεφαλής πεσείται. ειπών δε ταύτα και λαβών άρτον ευχαρίστησε τω θεώ ενώπιον πάντων, και κλάσας ήρξατο εσθίειν, εύθυμοι δε γενόμενοι και αυτοί προσελάβοντο τροφής. ήμεν δε εν τω πλοίω αι πάσαι ψυχαί διακόσιαι εβδομήκοντα εξ. κορεσθέντες δε τροφής εκούφιζον το πλοίον εκβαλλόμενοι τον σίτον εις την θάλασσαν. ότε δε ημέρα εγένετο την γην ουκ επεγίνωσκον. κόλπον δε τινά κατενόουν έχοντα αιγιαλόν, εις ον εβουλεύσαντο ει δυνατόν εξώσαι το πλοίον. και τας αγκύρας περιελόντες, είων εις την θάλασσαν, άμα ανέντες τας ζευκτηρίας των πηδαλίων, και επάραντες τον αρτέμωνα τη πνεούση κατείχον εις τον αιγιαλόν. περιπεσόντες δε εις τόπον διθάλασσον επώκειλαν την ναύν, και η μεν πρώρα ερείσασα έμεινεν ασάλευτος, η δε πρύμνα ελύετο υπό της βίας των κυμάτων. των δε στρατιωτών βουλή εγένετο, ίνα τους δεσμώτας αποκτείνωσι μήτις εκκολυμβήσας διαφύγη. ο δε εκατόνταρχος βουλόμενος διασώσαι τον παύλον, εκώλυσεν αυτούς του βουλεύματος. εκέλευσε τε τους δυναμένους κολυμβάν απορρίψαντας πρώτους επί την γην εξιέναι, και τους λοιπούς ους μεν επί σανίσιν, ους δε επί τινών των από του πλοίου. και ούτως εγένετο πάντας διασωθήναι επί την γην.

Και διασωθέντες τότε επέγνωσαν ότι μελίτη η νήσος καλείται. οι δε βάρβαροι παρείχον ου την τυχούσαν φιλανθρωπίαν ημίν. ανάψαντες γαρ πυράν προσελάβοντο πάντας ημάς δια τον υετόν τον εφεστώτα και διά το ψύχος. συστρέψαντος δε του παύλου φρυγάνων πλήθος και επιθέντος επί την πυράν, έχιδνα εκ της θέρμης διεξελθούσα καθήψε της χειρός αυτού. ως δε είδον οι βάρβαροι κρεμάμενον το θηρίον εκ της χειρός αυτού, έλεγον προς αλλήλους. πάντως φονεύς εστίν ο άνθρωπος ούτος, ον διασωθέντα εκ της θαλάσσης η δίκη ζην ουκ είασεν. ο μεν ουν αποτινάξας το θηρίον εις το πυρ, έπαθεν ουδέν κακόν. οι δε προσεδόκων αυτόν μέλλειν πίμπρασθαι, η καταπίπτειν άφνω νεκρόν. επί πολύ δε αυτών προσδοκώντων και θεωρούντων μηδέν άτοπον εις αυτόν γινόμενον, μεταβαλλόμενοι έλεγον θεόν αυτόν είναι. εν δε τοις περί τον τόπον εκείνον υπήρχε χωρία τω πρώτω της νήσου ονόματι ποπλίω. ος αναδεξάμενος ημάς τρείς ημέρας φιλοφρόνως εξένισεν. εγένετο δε τον πατέρα του ποπλίου πυρετοίς και δυσεντερία συνεχόμενον κατακείσθαι. προς ον ο παύλος εισελθών και προσευξάμενος επιθείς τας χείρας αυτώ, ιάσατο αυτόν. τούτου ουν γενομένου, και οι λοιποί οι έχοντες ασθενείας εν τη νήσω προσήρχοντο και εθεραπεύοντο. οι και πολλαίς τιμαίς ετίμησαν ημάς, και αναγομένοις επέθεντο τα προς την χρείαν. μετά δε τρείς μήνας ήχθημεν εν πλοίω παρακεχειμακότι εν τη νήσω αλεξανδρηνώ παρασήμω διοσκούροις. και καταχθέντες εις συρακούσας, επεμείναμεν ημέρας τριες, όθεν περιελθόντες κατηντήσαμεν εις ρήγιον, και μετά μίαν ημέραν επιγενομένου νότου δευτεραίοι ήλθομεν εις ποτιόλους, ου ευρόντες αδελφούς παρεκλήθημεν επ αυτοίς επιμείναι ημέρας επτά, και ούτως εις την ρώμην ήλθομεν. κακείθεν οι αδελφοί ακούσαντες τα περί ημών εξήλθον εις απάντησιν ημίν άχρις αππίου φόρου και τριών ταβερνών, ους ιδών ο παύλος ευχαριστήσας τω θεώ έλαβε θάρσος. ότε δε ήλθομεν εις ρώμην ο εκατόνταρχος παρέδωκε τους δεσμίους τω στρατοπεδάρχη, τω δε παύλω επετράπη μένειν καθ εαυτόν συν τω φυλάσσοντι αυτόν στρατιώτη. εγένετο δε μετά ημέρας τρείς συγκαλέσασθαι τον παύλον τους όντας των ιουδαίων πρώτους. συνελθόντων δε αυτών έλεγε προς αυτούς. άνδρες αδελφοί εγώ ουδέν εναντίον ποιήσας τω λαώ η τοις έθεσι τοις πατρώοις δέσμιος εξ ιεροσολύμων παρεδόθην εις τας χείρας των ρωμαίων, οίτινες ανακρίναντες με εβούλοντο απολύσαι, διά το μηδεμίαν αιτίαν θανάτου υπάρχειν εν εμοί. αντιλεγόντων δε των ιουδαίων ηναγκάσθην επικαλέσασθαι καίσαρα, ουχ ως του έθνους μου έχων τι κατηγορήσαι. διά ταύτην ουν την αιτίαν παρεκάλεσα ιδείν υμάς και προσλαλήσαι. ένεκεν γαρ της ελπίδος του ισραήλ την άλυσιν ταύτην περίκειμαι. οι δε προς αυτόν είπον. ημείς ούτε γράμματα περί σου εδεξάμεθα από της ιουδαίας, ούτε παραγενόμενος τις των αδελφών απήγγειλεν η ελάλησε τι περί σου πονηρόν αξιούμεν δε παρά σου ακούσαι α φρονείς. περί μεν γαρ της αιρέσεως ταύτης γνωστόν εστίν ημίν, ότι πανταχού αντιλέγεται. ταξάμενοι δε αυτώ ημέραν, ήκον προς αυτόν εις την ξενίαν πλείονες, οις εξετίθετο διαμαρτυρόμενος την βασιλείαν του θεού, πείθων τε αυτούς τα περί του ιησού από τε του νόμου μωσέως και των προφητών από πρωΐ έως εσπέρας. και οι μεν επείθοντο τοις λεγομενοις οι δε ηπίστουν. ασύμφωνοι δε όντες προς αλλήλους απελύοντο, ειπόντος του παύλου ρήμα εν. ότι καλώς το πνεύμα το άγιον ελάλησε διά ησαΐου του προφήτου προς τους πατέρας ημών λέγον. πορεύθητι προς τον λαόν τούτον και είπον. ακοή ακούσετε, και ουμή συνήτε, και βλέποντες βλέψετε, και ουμή ίδητε. επαχύνθη γαρ η καρδία του λαού τούτου, και τοις ωσί βαρέως ήκουσαν, και τους οφθαλμούς αυτών εκάμυσαν, μήποτε ίδωσι τοις οφθαλμοίς, και τοις ωσίν ακούσωσι, και τη καρδία συνώσι, και επιστρέψωσι και ιάσωμαι αυτούς. γνωστόν ουν έστω υμίν ότι τοις έθνεσιν απεστάλη το σωτηρίον του θεού, αυτοί και ακούσονται. και ταύτα αυτού ειπόντος, απήλθον οι ιουδαίοι, πολλήν έχοντες εν εαυτοίς ζήτησιν. έμεινε δε ο παύλος διετίαν όλην εν ιδίω μισθώματι, και απεδέχετο πάντας τους εισπορευομένους προς αυτόν, κηρύσσων την βασιλείαν του θεού, και διδάσκων τα περί του κυρίου ιησού χριστού μετά πάσης παρρησίας ακωλύτως.

Τέλος των πράξεων των αγίων αποστόλων.